Najważniejsze są relacje ze zwykłymi ludźmi

Jednym z najpoważniejszych problemów społecznych Polski jest to, że się starzejemy. Osób w wieku senioralnym jest coraz więcej, zmienia się ich miejsce w społeczeństwie. A jaka sytuacja pod tym względem jest w Ekwadorze?

Zupełnie odmienna. Polska ma podobne problemy, jak inne kraje rozwinięte, w których podstawą piramidy demograficznej obecnie są osoby w wieku produkcyjnym i poprodukcyjnym. W Ekwadorze jest to grupa poniżej 25. roku życia. A seniorów jest nie więcej niż 9 proc. społeczeństwa, około 1,2 mln osób. 

Co nie znaczy, że wyzwania, jakim musi sprostać polityka senioralna, są łatwiejsze czy nawet inne. Osoby starsze, tak w Polsce jak i w Ekwadorze, w sposób szczególny są narażone na wykluczenie, egzystencję poza społeczeństwem. Mamy tego świadomość i robimy wszystko, a w każdym razie bardzo wiele, żeby do tego wykluczenia nie dochodziło. Rząd i urząd zajmujący się ubezpieczeniami społecznymi, odpowiednik polskiego ZUS, prowadzą kampanie społeczne, których celem jest to, by osoby starsze, te które zakończyły już swoją karierę zawodową, nadal czuły się ważne – w społeczeństwie, w swoich rodzinach. Wydarzenia rekreacyjno-kulturalne, instytucje prowadzące warsztaty – to wszystko ma sprawić, by seniorzy nie zamykali się w swoich czterech ścianach, w swoim świecie. By na przykład wykorzystali wolny czas albo na odkrywanie talentów albo na rozwijanie tych pasji czy zdolności, którym nie mogli poświęcić czasu pracując zawodowo.

Najważniejsze są spotkania – samych seniorów, seniorów z przedstawicielami młodszych pokoleń. To pozwala im się integrować, odkrywać, że obok nich żyją osoby o podobnych zainteresowaniach, o podobnej sytuacji życiowej. Tworzą się nowe znajomości, nawiązywane są nowe relacje. To bardzo ważne dla człowieka, któremu realnie zagraża samotność.  Oczywiście te wszystkie działania nie mogą zastępować więzi rodzinnych, które są najważniejsze z punktu widzenia dobrostanu człowieka. Prawda jest taka, że osoba starsza nie będzie się czuła dobrze, jeśli we własnym domu, we własnej rodzinie czuje się marginalizowana i izolowana.

Jakie miejsce seniorzy zajmują w ekwadorskich rodzinach?

Chciałbym podkreślić, jak ważne jest, zwłaszcza teraz, gdy życie toczy się tak bardzo szybko, by dziadkowie mieli szansę przekazać wnukom ważne dla potrzymania ciągłości społecznej tradycje. Rodzina to nie tylko rodzice i dzieci. Warto zadbać o relacje – dobre i silne relacje – między wnukami i dziadkami. Oczywiście, do Ekwadoru dociera z krajów zachodnich trend zmian, których efektem jest rodzina nuklearna, łącząca silnymi więzami tylko rodziców z dziećmi. Ale podobnie jak w Polsce, w Ekwadorze dużą wagę przywiązujemy do utrzymywania więzów rodzinnych w ramach wielkiej, wielopokoleniowej rodziny. Może dziadkowie, rodzice i dzieci nie mieszkają już razem, jak jeszcze kilkadziesiąt lat temu, ale te wielkie rodziny – z wujkami, kuzynami i innymi krewnymi - spotykają się dość często.  Takie spotkania podkreślają też rolę seniorów bo to wokół nich najczęściej gromadzą się te wielkie rodziny.