Miejsce trzeba zaklepać wcześniej

Pierwszy UTW ruszył w Polsce w połowie lat 70-tych. Ale ich rozkwit to kwestia ostatniej dekady. Dziś przeżywają prawdziwe oblężenie. – Zastanawiam się, czy już zawczasu nie zapisać się do upatrzonego uniwersytetu, żeby na pewno mieć miejsce. Dostać się do UTW to takie samo wyzwanie, jak zapisać dziecko do dobrego przedszkola, niektórzy rodzice ustawiają się w kolejce tuż po narodzinach potomka – żartował prof. Piotr Błędowski, prezes Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego.

Kim są studenci Uniwersytetów Trzeciego Wieku? 90 procent z nich to kobiety, po 60. roku życia, z co najmniej średnim wykształceniem. Dlaczego mężczyzn jest tak niewielu? Edyta Bonk ze Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej, która kilka lat temu przeprowadzała badania wśród słuchaczy uniwersytetów dla seniorów mówi, że przyczyn jest kilka. Sami mężczyźni najczęściej tłumaczą, że mają inne pasje, są aktywni zawodowo, po prostu nie mają czasu na szukanie dodatkowych zajęć. Natomiast kobiety pytane o absencję mężczyzn mówiły, że panowie krępują się uczestniczyć w zajęciach zdominowanych przez kobiety. Jest jeszcze jedno wytłumaczenie: mężczyźni ciągle w Polsce żyją znacznie krócej niż kobiety.

Jak mówi prezes Ogólnopolskiej Federacji Stowarzyszeń Uniwersytetów Trzeciego Wieku w Nowym Sączu, Wiesława Borczyk, teraz potrzebny jest następny krok w rozwoju UTW: lokalne i regionalne fora współpracy uniwersytetów, które będą służyć nie tylko wymianie doświadczeń, ale też umożliwią wspólną pracę nad dokumentami, stanowiskami w sprawach ważnych dla środowiska UTW i wszystkich seniorów. 

UTW kładą nacisk na profilaktykę zdrowotną

Dokładnie tak, jak wygląda przekrój demograficzny słuchaczy, wyglądała w dniach 19-20 marca 2012 r. Sala Kongresowa w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie, w której odbywał się Kongres Uniwersytetów Trzeciego Wieku pod hasłem „Innowacyjne Uniwersytety Trzeciego Wieku dla społeczeństwa obywatelskiego i gospodarki”. Sala wypełniona po brzegi (z całej Polski zjechało ok. 3 tysiące osób), wystąpienia Pierwszej Damy RP Anny Komorowskiej (objęła swoim patronatem cały Rok UTW), premiera, parlamentarzystów, Rzecznika Praw Obywatelskich. I oczywiście, przedstawicieli samych uniwersytetów. Aktywnych, zadbanych, pełnych energii kobiet, które jeszcze długo nie będą same o sobie myśleć w kategoriach „seniorek”. - Trudno odmówić racji powiedzeniu, że młodość to nie tyle wiek metrykalny, ile stan umysłu i ducha. Osoby aktywne umysłowo i fizycznie szukające nowych wyzwań są pełne energii, optymizmu, radości życia – mówiła, otwierając obrady Kongresu, Anna Komorowska. Zwracała uwagę, że aktywne podejście do życia wprost przekłada się na lepszy stan zdrowia, sprzyja długowieczności, ułatwia adaptację do zmian. Choćby dlatego, że UTW kładą bardzo mocny nacisk na zagadnienia związane z profilaktyką zdrowotną. Zajęcia dotyczące zdrowia, zdrowego stylu życia, zajęcia wprost związane z aktywnością fizyczną stanowią ważny element programów UTW. Z przywoływanych już badań Edyty Bonk wynika, że uczestnicy UTW unikają palenia (80 proc.), poszukują aktywnie informacji medycznych (80 proc.), deklarują stosowanie się do zaleceń lekarskich (77 proc.) i stosowanie diety pełnej warzyw i owoców (81 proc.). Mówiąc krótko: dbają o siebie i swoje zdrowie.