Zawalczmy o godną, lepszą dla siebie starość

Zakończony pod koniec 2011 roku polski program PolSenior pt.:„ Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce”, w którym oceniono populacje starszych mieszkańców naszego kraju wykazał silne zróżnicowanie populacji osób starszych. O ile osoby do 80. roku życia są na ogół w niezłej kondycji zdrowotnej, o tyle osoby zaliczane do tzw. IV wieku, czyli powyżej 80. roku życia znacznie częściej chorują. - Jeżeli zatem mówimy, że ponad 1/3 osób życia wymaga pomocy w czynnościach dnia codziennego, a 12 proc. po 85. roku życia stałej opieki, to musimy pamiętać że odnosi się to do całej badanej próby, ale wśród 70-latków odsetki te są nieporównanie mniejsze niż wśród 90-latków, np. z badania wynika, że co piątej osobie raz w roku zdarza się upadek, co wiąże się z wieloma urazami, 30 proc. wykazuje cechy depresji, co 6 starsza osoba wykazuje cechy demencji, ale po 90. roku dotyczy to już połowy osób  - mówi prof. Piotr Błędowski, ekonomista z SGH, kierownik projektu.

Choroby serca i cukrzyca

Najczęstszymi schorzeniami u osób starszych są: nadciśnienie tętnicze (76 proc. osób) i niewydolność serca. Większość osób w podeszłym wieku zdaje sobie sprawę z tej przypadłości (ponad 75 proc.)  i jest leczona (ok. 70 proc.). Ponadto u 45 proc. seniorów stwierdzono upośledzone wchłanianie glukozy, a u połowy z nich cukrzycę. To jednak nie jedyne choroby. Trzeba pamiętać, że starsi mają zazwyczaj więcej niż jedną chorobę: 30 proc. ma 4 lub więcej schorzeń i przyjmuje ok. 5 leków (10-12 tabletek dziennie). Badanie pokazało też, że seniorzy niechętnie korzystają z dostępnych badań. Aż u kilkunastu procent respondentów dopiero w czasie badania PolSenior wykryto problemy z nerkami czy tarczycą, do tej pory niezdiagnozowane, zaś wielu mężczyzn nigdy nie poddało się testowi wykrywającemu nowotwór gruczołu krokowego. W programie PolSenior wzięło udział 5695 osób - 4979 seniorów po 65. roku życia i 716 osób młodszych, w wieku 55-59 lat. Respondenci byli pytani o stan zdrowia, zarobki, warunki w jakich żyją. Część z nich (ponad 1100 osób) poddano dodatkowym badaniom lekarskim.

Słaby wzrok i groźne upadki

Wyniki badania pokazują też, że seniorzy mają kłopoty ze wzrokiem i słuchem. Prawie dwa procent widzi bardzo słabo albo wcale, na zaćmę cierpi prawie co trzeci senior, na jaskrę co 14, a co 50-ty ma zdiagnozowane zwyrodnienie plamki żółtej (tzw. AMD), które w rzeczywistości występuje prawdopodobnie znacznie częściej. Natomiast co trzecia osoba po 65. roku życia gorzej słyszy.

Dzięki badaniu okazało się, że bardzo częsty problem to upadki, które u osób w tym wieku mogą skończyć się złamaniem, a nawet kalectwem (co piąta osoba upadła w ciągu roku przed przeprowadzeniem ankiety, u 40 proc. z nich skończyło się to urazem). Znacznie częściej przewracają się kobiety i to one najczęściej odnoszą różnego rodzaju obrażenia. Prawie co druga starsza kobieta, która się przewróciła doznała szeregu urazów, od stłuczeń i drobnych zranień aż po złamania nóg i kości udowej, których następstwa często bywają bardzo poważne. Podobne konsekwencje notowane są również u ponad 1/3 mężczyzn.

Przesiewowe testy przeprowadzane wśród badanych seniorów wykazały też, że aż połowa z nich może mieć problemy z pamięcią lub łagodne objawy otępienia. Prawie co 20 respondent wykazuje zaburzenie funkcji poznawczych, które uniemożliwiają samodzielne funkcjonowanie.

Jednocześnie osoby starsze dążą do zachowania samodzielności – ponad 60 proc. badanych twierdzi, że nie potrzebuje systematycznej pomocy ze strony bliskich.