Cukrzyca. Przyczyny, objawy, powikłania
Nie pozwól, by rozwijała się cichaczem
Cukrzyca jest obecnie główną przyczyną ślepoty u osób dorosłych, niewydolności nerek i amputacji kończyn oraz głównym czynnikiem ryzyka niedokrwiennej choroby serca i zawału serca, a także udaru mózgu, miażdżycy tętnic kończymy dolnej. Tymczasem ocenia się, że nawet co druga osoba chorująca na cukrzycę nie ma pojęcia o swoim stanie!
Tak wygląda deska pełna bezpiecznych przekąsek dla osoby chorej na cukrzycę i dla tej, która chorować nie chce.
Cukrzyca jest chorobą, którą można opanować i z nią godnie żyć, ale trzeba ją wcześnie wykryć!
Co to jest cukrzyca
Cukrzyca to zaburzenie przemiany cukru w organizmie. Nie jest to choroba jednorodna. Mianem cukrzycy określa się kilka odmian tej choroby, której wspólną cechą jest duże stężenie cukru we krwi.
Objawy cukrzycy są niejednorodne. Czasem pojawiają się nagle i dosyć wyraźnie, ale częściej przez długi czas są nie do zauważenia. To sprawia, że gdy w końcu cukrzyca zostaje zdiagnozowana, może się okazać, że u pacjenta nastąpiły już groźne powikłania z nią związane.
Przyczyny choroby
Cechą wspólną wszystkich typów cukrzycy jest podwyższony poziom cukru (glukozy) we krwi (hiperglikemia) , spowodowany defektami w wydzielaniu insuliny przez organizm insuliny bądź defektami jej działaniu (oporność na insulinę).
Insulina to hormon produkowany przez trzustkę. Jest odpowiedzialna za obniżanie stężenia glukozy poprzez zwiększanie transportu jej cząsteczek do komórek organizmu. Stymuluje też ich magazynowanie poprzez produkcję glikogenu. Jednocześnie hamuje proces syntezy glukozy z innych związków, np. aminokwasów (glukoneogenezy). Wszystko to powoduje, że w surowicy ilość cukru maleje, natomiast w komórkach jest go dużo.
Jaka funkcję w organizmie pełni insulina?
- reguluje stężenie glukozy w organizmie,
- wpływa na gospodarkę węglowodanową,
- zwiększa transport aminokwasów do komórek i produkcję białek,
- pobudza syntezę kwasów tłuszczowych i DNA,
- hamuje rozkładanie tłuszczów,
- wstrzymuje proces samobójczej śmierci komórki (apoptozę).
Cukrzyca typu 2
Cukrzyca typu 2 dotyczy ok. 5 procent polskiego społeczeństwa. Liczba chorych ciągle się zwiększa. Zapadają na nią osoby powyżej 30. roku życia, przy czym zachorowalność rośnie wraz z wiekiem aż do 70. roku życia, a potem spada.
W cukrzycy typu 2 zaburzenia dotyczą zarówno działania insuliny, jak i jej wydzielania z wysp trzustkowych. Po rodzicach można odziedziczyć skłonności do obu zaburzeń.
Przyczyny zachorowań:
- otyłość brzuszna - powoduje oporność tkanek organizmu na działanie insuliny. Glukoza ma trudności z przedostawaniem się do komórek, a jej stężenie we krwi - rośnie. Pobudza to trzustkę do wytwarzania większych ilości hormonu. Po pewnym czasie jej rezerwy się wyczerpują i komórki ß wysp trzustki ulegają degradacji. Ilość insuliny ciągle spada, ale oporność na jej działanie ciągle się utrzymuje. Powstaje hiperglikemia i pojawiają się pierwsze objawy choroby.
- brak ruchu – szczególnie przy otyłości hamuje zużywanie glukozy w procesach energetycznych.