Ból atakuje niespodziewanie

Nerw kulszowy biegnie od kręgosłupa w kierunku stopy, dlatego ból może doskwierać wzdłuż całej nogi. - Najczęstszą przyczyną rwy kulszowej jest dyskopatia czyli tzw. przemieszczenie lub wypadnięcie krążka międzykręgowego zwanego potocznie dyskiem. Krążek uciska na nerwy, powodując ich podrażnienie i ból. Inną przyczyną rwy mogą być nadmiernie napięte mięśnie przykręgosłupowe lub miejscowy stan zapalny, a także zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa - mówi Krzysztof Adamuszewski, fizjoterapeuta w Centrum Medycznym Damiana.

Rwa kulszowa pojawia się częściej u osób, które mają mało ruchu i w niewłaściwy sposób podnoszą ciężkie przedmioty (prawidłowa pozycja przy dźwiganiu polega na przykucnięciu i podnoszeniu przedmiotu w obu rękach, blisko siebie). Rwa dotyka osoby starsze, które cierpią na zaawansowane zmiany zwyrodnieniowe oraz mają osłabione mięśnie posturalne.  Takie połączenie z towarzyszącą jednocześnie nadwagą i brakiem ruchu prowadzą do przeciążenia kręgosłupa, co często skutkuje stanem zapalnym nerwu kulszowego.

- Ostatnio coraz częściej dokucza także młodym osobom, które prowadzą siedzący tryb życia, okazjonalnie uprawiają sporty, np. prosto zza biurka jadą na narty czy bez przygotowania biegną maraton. Często kończy się to kontuzją, w tym także dyskopatią - dodaje fizjoterepeuta.

Rwa kulszowa: objawy i leczenie

Gdy silny ból zaatakuje, należy zażyć lek przeciwbólowy lub przeciwzapalny i zrezygnować z wykonywanej czynności - najlepiej położyć się przybierając pozycję, w której będzie najwygodniej. Zazwyczaj ulgę przynosi tzw. „pozycja embrionalna” czyli na boku z ugiętymi nogami lub „pozycja krzesełkowa” – z nogami pod kątem prostym np. na kilku poduszkach.

- Po kilku dniach ból powinien ustąpić i wtedy należy udać się do lekarza, który ustali przyczynę problemu. Specjalista, oprócz badań diagnostycznych powinien zlecić rehabilitację - dodaje. Fizjoterapeuta podkreśla, by nie wykonywać ćwiczeń fizycznych na własną rękę, ponieważ można sobie zaszkodzić. Problem może się pogłębić i może dojść do zaostrzenia dolegliwości bólowych.

Jeżeli poza silnym bólem, pojawią się zaburzenia czucia, osłabienie nogi czy zatrzymanie lub nietrzymanie moczu, konieczna jest natychmiastowa wizyta u lekarza. Objawy te mogą świadczyć o zmianach prowadzących do trwałego uszkodzenia nerwu. Konieczne jest wówczas wykonanie rezonansu magnetycznego.

Jeśli dolegliwości pojawiają się często i ból powraca, nie wolno go bagatelizować, ponieważ rwa kulszowa może prowadzić do poważnych konsekwencji, np. trwałego uszkodzenia korzenia nerwowego, czego konsekwencją może być osłabienie siły mięśniowej kończyn czy zaburzenia czucia.

Rwa kulszowa: ćwiczenia, rehabilitacja

Ustąpienie dolegliwości bólowych nie oznacza zakończenia leczenia. Wskazane są zabiegi rehabilitacyjne i fizykoterapia. - Na początek zwykle wykonuje się zabiegi fizykoterapii takie jak laser, krioterapia czy elektroterapia (prądy interferencyjne, TENS, jonoforeza).

Kolejnym etapem powinno być wzmocnienie i rozciągnięcie  mięśni pod okiem fizjoterapeuty. Można również zastosować masaż, mobilizację kręgosłupa i tkanek miękkich - mówi Krzysztof Adamuszewski. I przestrzega, by po ustąpieniu bólu, nie przestawać ćwiczyć i nie powracać do złych nawyków, bowiem wówczas rwa może nawracać. - Na co dzień wskazane są ćwiczenia mięśni brzucha i grzbietu, podjęcie aktywności fizycznej np. nordic walking lub pływanie stylem grzbietowym, które wzmacnia mięśnie kręgosłupa. Pamiętać należy również o właściwym siedzeniu (oparcie krzesła powinno podpierać lędźwiowy odcinek kręgosłupa, łokcie oparte na biurku, pulpit i monitor ustawione tak, aby nie pochylać głowy do przodu). Trzeba też pamiętać, by nie schylać się oraz nie dźwigać przedmiotów ze zgiętym kręgosłupem - mówi fizjoterapeuta z CMD.  

Warto również zadbać o kręgosłup w nocy - łóżko nie powinno być ani zbyt twarde ani zbyt miękkie, a pod głowę warto kupić poduszkę ortopedyczną, która zapewni kręgosłupowi szyjnemu prawidłowe ułożenie.