Uszkodzenie błędnika

Uszkodzenie błędnika prowadzi do zaburzeń równowagi i zawrotów głowy. Zaburzenia błędnikowe objawiają się nasilonymi zawrotami głowy z wrażeniem wirowania lub ruchu liniowego. Chory odczuwa ruch własnego ciała, podczas gdy w rzeczywistości nie porusza się. Może też mieć wrażenie wirowania otoczenia wokół niego.

Błędnik jest częścią ucha wewnętrznego (poza nim, w skład ucha wnętrznego wchodzi nerw przedsionkowo-słuchowy). Błędnik zbudowany jest ze ślimaka, wewnątrz którego znajduje się aparat zmysłu słuchu, przedsionek i trzy kanały półkoliste. W kanałach półkolistych zlokalizowany jest aparat zmysłu  równowagi.

Przyczyny uszkodzenia błędnika:

Ostre jednostronne uszkodzenie błędnika jest najczęściej spowodowane infekcją, urazem lub niedokrwieniem. Może być powikłaniem zapalenia opon  mózgowych lub zapalenia ucha środkowego. U podłoża stanu zapalnego leży infekcja bakteryjna albo wirusowa. Niedokrwienie błędnika jest przeważnie skutkiem miażdżycy tętnic doprowadzających krew do mózgu.

Ostre obustronne uszkodzenie błędnika to przeważnie skutek oddziaływania substancji toksycznych, przede wszystkim alkoholu lub niektórych leków. Wśród leków, które mogą uszkodzić błędnik, należy wymienić przede wszystkim antybiotyki z grupy aminoglikozydów i chininę.

Zespół Meniere'a - charakteryzujący się zawrotami głowy połączonymi z szumem w uchu i postępującym ubytkiem słuchu – jest skutkiem degeneracji komórek rzęskowych przedsionka i ślimaka. Przyczyna tego schorzenia nie jest poznana. Zaczyna się ono zwykle w piątej dekadzie życia, ale zdarza się też u ludzi młodych i – nierzadko - u osób w podeszłym wieku.

Leczenie zaburzeń błędnikowych

Diagnostyką i leczeniem zaburzeń błędnikowych zajmują się laryngolodzy. Czasem diagnostyka wymaga współpracy z neurologiem, bowiem podłożem zawrotów głowy bywają różne problemy z tej dziedziny.

W leczeniu ostrych  zawrotów podstawą postępowania jest zalecenie bezwzględnego leżenia w łóżku. Podaje się objawowe leki, łagodzące zawroty głowy, między innymi leki antyhistaminowe, antycholinergiczne o działaniu ośrodkowym (skopolamina), uspokajające (diazepam). W razie infekcyjnego tła choroby w leczeniu stosuje się antybiotyki.

Osobom cierpiącym na przewlekłe zawroty głowy pochodzenia błędnikowego zaleca się ćwiczenia, które wyrównują zaburzenia równowagi.