Nadciśnienie tętnicze. Choroba, którą trzeba leczyć

Diagnostyka nadciśnienia tętniczego

 Pomiar ciśnienia tętniczego

Podstawą rozpoznania nadciśnienia tętniczego zarówno u osób z wyrazistymi objawami choroby, jak i u tych z jej bezobjawowym przebiegiem są pomiary ciśnienia tętniczego. Zwykle jeden pomiar nie wystarcza. Może on być zafałszowany przez reakcję na biały fartuch lub stres wynikający z innego powodu. Przed pomiarem ciśnienia trzeba posiedzieć w spokoju przez kilka minut (co najmniej 5 minut). Pierwszy pomiar ciśnienia powinien być wykonany na obu ramionach. Jeśli stwierdzimy asymetrię, to potem należy mierzyć ciśnienie na tym ramieniu, na którym ciśnienie jest wyższe.

Do pomiaru ciśnienia najlepsze, jako najbardziej dokładne, są ciśnieniomierze rtęciowe. Na drugim miejscu stawia się manometry sprężynowe. Aparaty elektroniczne dają zafałszowane pomiary u osób z arytmią. Mało dokładne są aparaty zakładane na nadgarstek.

Ciśnieniomierz musi mieć odpowiedni mankiet, nie za krótki i o szerokości dostosowanej do długości ramienia. W czasie pomiaru ciśnienia ramię powinno znajdować się na wysokości serca, a ręka być oparta o stół. Ważna jest szybkość spuszczania powietrza z mankietu - około 4mm na sekundę. Zbyt szybkie spuszczanie powietrza powoduje, że możemy przegapić moment, w którym zaczynają i przestają być słyszalne tony. Jeśli spuszczamy powietrze z mankietu zbyt wolno, tętnica jest za długo uciśnięta, co fałszuje wynik (zawyżając go).

Pomiar ciśnienia nie jest trudny i osoba nie mająca problemów ze słuchem może się tego szybko nauczyć. Jeśli ktoś mierzy sobie ciśnienie sam, ważne, aby miał aparat z mankietem na rzepy - to ułatwia jego założenie.

Uwaga!  Przy kupowaniu ciśnieniomierza warto też zwrócić uwagę na czytelność cyfr na tarczy manometru.

Badania dodatkowe

Diagnozując nadciśnienie tętnicze wykonuje się różne badania, które wskazują na stopień zaawansowania choroby i ewentualne powikłania narządowe, a także pozwalają odróżnić nadciśnienie pierwotne od nadciśnienia wtórnego i innych chorób, na przykład zwężenia tętnicy nerkowej, guza nadnercza czy nadczynności tarczycy.

Podstawowe badania dodatkowe w diagnostyce nadciśnienia tętniczego to:

• badanie krwi z oceną parametrów nerkowych (mocznik, kreatynina) i elektrolitów (sód, potas, magnez);
• lipidogram, czyli oznaczenie cholesterolu i jego frakcji (HDL, LDL) oraz triglicerydów, poziom cukru i kwasu moczowego we krwi dla oceny innych czynników ryzyka, współistniejących z nadciśnieniem;
• ocena dna oczu pod kątem zmian nadciśnieniowych w siatkówce;
• badanie ogólne moczu dla wstępnej oceny nerek;
• zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej, pozwalające ocenić sylwetkę serca i obecność zastoju w krążeniu płucnym (objaw niewydolności lewej komory serca);
• EKG dla kontroli stanu serca - służące ocenie przerostu mięśnia serca, elektrokardiograficznych cech przeciążenia lewej komory i ewentualnych zmian niedokrwiennych;
• przy podejrzeniu patologii nerek - USG układu moczowego;
• przy podejrzeniu guza nadnercza - USG nerek i nadnerczy oraz tomografia komputerowa nadnerczy;
• w razie podejrzenia nadczynności tarczycy - hormony: TSH i tarczycowe.