Choroba refluksowa przełyku. Przepuklina rozworu przełykowego

Bolesne skurcze przełyku bywają trudne do odróżnienia od bólów wieńcowych. Są zlokalizowane w klatce piersiowej, za mostkiem, często promieniują do gardła. Ich zróżnicowanie może wymagać badań dodatkowych, przede wszystkim EKG, dla wykluczenia niedokrwienia mięśnia serca. Łatwiej jest postawić diagnozę, jeśli bólowi przełyku towarzyszy "ulewanie się" kwaśnej treści żołądkowej do gardła. Zgaga występuje częściej po niektórych posiłkach, przede wszystkim zawierających cukier, który rozluźnia zwieracz wpustu. U wielu osób cofanie się kwasu z żołądka jest wywołane schyleniem się lub położeniem do łóżka.

Co za sobą pociąga choroba refleksowa przełyku?

Konsekwencją powtarzającego się drażnienia śluzówki przełyku przez kwas solny jest jej przewlekłe zapalenie. Doprowadza ono w końcu do uszkodzenia błony śluzowej przełyku, powstawania nadżerek i większych ubytków śluzówki - owrzodzeń, a nawet zwężenia światła przełyku, utrudniającego połykanie pokarmu i płynów. Groźnym powikłaniem jest perforacja, czyli przedziurawienie ściany przełyku, prowadzące do wylania się kwasu na zewnątrz przełyku. Rozwijające się wówczas zapalenie śródpiersia jest powikłaniem groźnym dla życia. Zakwaszenie środowiska i destrukcyjne zmiany śluzówki mogą sprzyjać powstawaniu raka przełyku. Cofanie się dużej ilości soku żołądkowego może być także przyczyną zachłyśnięcia, co jest szczególnie groźne w nocy, w czasie snu. W następstwie może wystąpić zapalenie płuc. Powtarzające się zachłyśnięcia mogą powodować uszkodzenia miąższu płucnego, włóknienie tkanki płucnej i pogarszanie się wydolności układu oddechowego.

Diagnostyka choroby refleksowej przełyku

Podstawą do rozpoznania tej choroby są dolegliwości, które odczuwa pacjent - zgaga. Potwierdzenie choroby refluksowej uzyskuje się dzięki badaniu gastroskopowemu. Wprowadzony do przełyku, a następnie żołądka endoskop umożliwia obejrzenie śluzówki, pobranie z niej wycinków w celu stwierdzenia, jak bardzo nasilony jest stan zapalny.

Przepuklina rozworu przełykowego przepony może być stwierdzona w badaniu gastroskopowym lub na zdjęciu RTG przełyku, wykonanym po doustnym podaniu kontrastu.

Nie wystarczy pozbyć się zgagi

Wiele osób usiłuje poradzić sobie z tym problemem bez pomocy lekarza. Soda, kupowane w aptece leki alkalizujące (zobojętniające kwas solny), to znane sposoby na ulgę w dolegliwościach. Nie jest to najszczęśliwsze rozwiązanie. Zobojętnianie treści żołądkowej pobudza komórki produkujące kwas solny do większej aktywności. Jednym słowem po krótkiej poprawie, robi się jeszcze gorzej. Chorobę refluksową przełyku powinien leczyć lekarz - internista lub gastrolog.

Podstawą leczenia jest podawanie leków zmniejszających produkcję kwasu solnego. Najczęściej stosuje się tak zwane inhibitory pompy protonowej (na przykład omeprazol lub lanzoprazol). Przy lżejszych dolegliwościach może wystarczyć słabsza ranitydyna. Leki alkalizujące powinno się ograniczyć do minimum - tylko w razie mocnego nasilenia się zgagi.

Dieta nie ma dużego zasadniczego znaczenia, ale warto unikać cukru, alkoholu, potraw smażonych i tłustych. Dolegliwości nocne można opanować lub przynajmniej złagodzić unosząc na stałe wezgłowie łóżka, tak, aby górna połowa ciała znajdowała się wyżej niż brzuch. W leczeniu choroby refluksowej konieczna jest cierpliwość - problem jest bowiem przewlekły. Postępowanie chirurgiczne ma zastosowanie w powikłaniach (na przykład perforacji przełyku) lub w razie dużej przepukliny rozworu przełykowego przepony.