Osteoporoza. Unikanie upadków i urazów to podstawa profilaktyki złamań

Diagnostyka osteoporozy

Wczesne stadium zaniku kostnego - osteopenia - możliwe jest do wykrycia tylko za pomocą pomiaru gęstości minerałów tkanki kostnej. Badanie to, zwane densytometrią, pozwala określić, ile procent kości zostało danej osobie (pomiar porównuje się z normą dla osób tej samej płci, w wieku 25 lat). Jeśli wynik wskazuje na utratę około 30 % lub więcej masy kostnej, mamy do czynienia z osteoporozą i z realnym zagrożeniem złamaniami.

Badanie densytometryczne kości pozwala zatem na wczesne wdrożenie profilaktyki lub wskazuje na konieczność intensywnego leczenia. Badania kontrolne służą ocenie skuteczności leczenia.

Wybór miejsca pomiaru zależy od wieku pacjenta. U osób poniżej 65-ego roku życia wykonuje się zwykle badanie densytometryczne kręgosłupa lędźwiowego. O osób starszych ważne jest sprawdzenie stanu kości udowej. Szczególnie duże zagrożenie złamaniem kości udowej w stawie biodrowym pojawia się po 70-75-tym roku życia. Gęstość kości odpowiadająca progowi złamań jest właściwie normą dla podeszłego wieku, zarówno u pań, jak i u panów.

Wykonywane dość często badanie przedramienia jest badaniem przesiewowym. Jest obarczone dość sporym błędem (około 20% wyników fałszywie dodatnich lub fałszywie ujemnych) i nie wystarcza do diagnostyki osteoporozy, ani też nie nadaje się do kontroli efektów leczenia.

Badanie densytometryczne kości jest najbardziej przydatnym elementem diagnostyki osteoporozy. Jednakże do rozpoznania tej choroby wystarcza czasami badanie lekarskie - stwierdzenie typowej sylwetki osteoporotycznej i fakt przebycia przez badaną osobę typowego osteoporotycznego złamania kości (na przykład złamania nadgarstka).

Zanik kostny jest też widoczny na zdjęciach rentgenowskich, pod warunkiem, że są dobre technicznie. Ta metoda pozwala na rozpoznanie choroby dopiero, gdy zmniejszenie gęstości minerałów kości sięga co najmniej 30 %, a więc późno. Zdjęcia rentgenowskie są natomiast nieodzowne w diagnostyce złamań i w różnicowaniu osteoporozy i innych chorób kości (np. przerzutów nowotworowych).