Zaparcia
Niektóre leki spowalniają pracę jelit i powodują zaparcia. Należą do nich stosowane w kardiologii blokery kanału wapniowego, leki przeciwbólowe, kodeina i zawierające ją mieszanki przeciwkaszlowe, leki zobojętniające kwas solny w żołądku, stosowane przeciw zgadze, leki przeciw chorobie Parkinsona, leki przeciwdepresyjne. Do zaparć prowadzi też nadużywanie leków przeczyszczających.
Depresja też może być przyczyną zaparć.
Nagła zmiana rytmu wypróżnień
W razie nagłej zmiany rytmu wypróżnień należy koniecznie zgłosić się do lekarza. Wystąpienie zaparć u osoby, która nigdy nie miała takich problemów lub pojawienie się zaparć na przemian z biegunkami może wskazywać na organiczną chorobę jelita - na przykład nowotwór. Bezzwłocznie należy wtedy wykonać odpowiednie badania dla wyjaśnienia tego problemu.
Podstawą rozpoznania są skargi zgłaszane przez pacjenta. W razie dolegliwości sugerujących możliwość nowotworu jelita lekarz zdecyduje o przeprowadzeniu dodatkowych badań:
- badanie kału na krew utajoną;
- badanie per rectum, czyli badanie palcem, pozwalające wykryć żylaki odbytu, szczeliny i guzy położone blisko odbytu;
- rektoskopia i/lub kolonoskopia, czyli zbadanie odbytnicy lub całego jelita przez wprowadzony do jelita wziernik. W trakcie takiego badania endoskopowego możliwe jest usunięcie niewielkich polipów i pobranie wycinków z podejrzanych miejsc do badania histopatologicznego.
- USG narządów jamy brzusznej bywa pomocne, gdy zaparcia wiążą się z zaburzoną funkcją wątroby.
- USG narządów miednicy, jeśli istnieje podejrzenie, że za zaparcia odpowiedzialny jest ucisk na jelito z zewnątrz, na przykład przez duży mięśniak macicy lub jakiś inny guz.
Leczenie zaparć
Podstawowe zasady leczenia zaparć u osób starszych to:
- dbałość o odpowiednie nawodnienie organizmu;
- większa ilość błonnika w diecie, dodatkowo – otręby;
- odpowiednia ilość ruchu;
- naturalne środki przeczyszczające - suszone śliwki, suszone figi, kompot z suszonych owoców, kefir;
- szklanka przegotowanej wody rano, na czczo - uwaga! - trzeba ją wypić spokojnie, bardzo wolno, małymi łykami;
- leki regulujące motorykę jelit w przypadku zaburzeń pracy jelit.
- ostrożnie - leki przeczyszczające, najlepiej najbezpieczniejszy z nich – laktuloza;
- dbałość o stały rytm wypróżnień.