Choroba wieńcowa. Zawał serca
W młodszych grupach wiekowych na chorobę wieńcową narażeni są przede wszystkim mężczyźni. Jednak po 60- tym roku życia ryzyko zachorowania jest podobne dla obu płci.
Czynniki ryzyka choroby wieńcowej inne niż płeć i wiek, czyli czynniki, które mogą przyspieszać rozwój choroby:
- palenie papierosów;
- nieleczone lub źle kontrolowane nadciśnienie tętnicze;
- hiperlipidemia, czyli podwyższony poziom złego cholesterolu (LDL), obniżenie dobrego cholesterolu (HDL) i wysokie triglicerydy;
- cukrzyca;
- otyłość;
- brak aktywności fizycznej;
- stresogenny tryb życia;
- czynniki genetyczne - choroba wieńcowa wśród bliskich krewnych, jeśli ujawniła się w młodym wieku.
Na czym polega choroba wieńcowa
Chorobę wieńcową można zdefiniować jako schorzenie tętnic wieńcowych, polegające na ich miażdżycowym zwężeniu. Odkładające się w ścianie tętnic złogi cholesterolu powodują powstawanie blaszek miażdżycowych. Blaszka miażdżycowa zwęża światło tętnicy i utrudnia przepływ krwi. Może ona ulegać zwapnieniu i pękać - wtedy na jej nierównej powierzchni krzepnie krew. Jeżeli dodatkowo w naczyniu powstanie skrzeplina, przepływ krwi może zostać całkiem zablokowany. Cierpi na tym mięsień serca.
Jakie są możliwe skutki niedokrwienia mięśnia serca?
Tętnice wieńcowe są po to, by zaopatrywać mięsień sercowy. Dwie tętnice wieńcowe - prawa i lewa - wychodzą z aorty, biegną na powierzchni serca, a ich gałązki wnikają w głąb ścian serca, doprowadzając bogatą w tlen krew tętniczą do mięśnia. Mięsień serca pracuje ciężko dla dobra całego organizmu - pompuje krew, by wszystkie narządy i tkanki były dobrze zaopatrzone w tlen i w potrzebne substancje odżywcze (glukozę, aminokwasy, kwasy tłuszczowe, witaminy i inne). Jeżeli mięsień serca nie jest odpowiednio odżywiony i zaopatrzony w tlen, nie może spełniać swojej funkcji. Jego kurczliwość słabnie, a w końcu ustaje. Przedłużające się niedokrwienie prowadzi do śmierci komórek mięśnia serca. Obumarcie komórek mięśniowych występuje w obszarze zaopatrywanym przez tętnicę wieńcową, która uległa zatkaniu. W ten sposób dochodzi do zawału mięśnia serca.
Jakie czynniki prowokują niedokrwienie mięśnia serca?
Jeśli naczynia wieńcowe są zwężone, niekoniecznie oznacza to, że mięsień sercowy jest niedokrwiony. Często niewielki dopływ krwi przez wąską tętnicę wystarcza, by dostatecznie zaopatrzyć komórki mięśniowe. Sytuacja zmienia się, gdy serce podejmuje większy wysiłek, kiedy chory np. idzie szybszym krokiem, podbiega, wchodzi po schodach, niesie coś ciężkiego. Mięśnie szkieletowe pracują wtedy intensywniej i żądają lepszego ukrwienia. Czynność serca musi się więc przyspieszyć, a kurczliwość mięśnia - zwiększyć, by sprostać temu wymaganiu.