Miażdżyca. Choroba naczyń tętniczych
Miażdżyca prowadzi do zwężenia tętnic i niedokrwienia różnych narządów. Od lokalizacji zmian w tętnicach zależy jakie objawy kliniczne dominują w obrazie miażdżycy. Natomiast nasilenie tych zmian decyduje o tym, jak ciężkie są objawy i skutki niedokrwienia narządów, które są zaopatrywane przez zwężone miażdżycowo tętnice.
Tętnice są to naczynia krwionośne, którymi krew bogata w tlen dociera do wszystkich narządów. Największą tętnicą jest aorta wychodząca z lewej komory serca. Od niej odchodzą mniejsze tętnice do różnych części ciała, na przykład tętnica podobojczykowa i pień ramienno-głowowy, tętnice nerkowe, krezkowe (doprowadzające krew do narządów jamy brzusznej). W końcu aorta rozwidla się na dwie tętnice biodrowe, które zapewniają ukrwienie kończyn dolnych.
Grubsze naczynia tętnicze rozdzielają się na coraz mniejsze gałęzie. Najdrobniejsze tętniczki przechodzą w sieć naczyń włosowatych. Właśnie na poziomie naczyń włosowatych odbywa się wymiana różnych substancji między tkankami a krwią.
Ściana tętnic nie jest jednorodna. Składa się z kilku warstw: śródbłonka, wyściełającego naczynie od wewnątrz, środkowej warstwy mięśniowej i zewnętrznej warstwy zbudowanej z tkanki łącznej. Miażdżyca tętnic powoduje stwardnienie i utratę sprężystości ich ściany oraz zwężenie światła naczynia, w którym płynie krew.
Komu zagraża miażdżyca
Zmiany miażdżycowe w tętnicach mogą powstawać już we wczesnej młodości. Objawy kliniczne ujawniają się zwykle po 35-40-tym roku życia u mężczyzn i po 55-tym roku życia u pań. Większość ludzi w podeszłym wieku ma miażdżycę, aczkolwiek są też starsze osoby bez jakichkolwiek objawów tej choroby.
Czynniki, które poza podeszłym wiekiem zwiększają ryzyko i przyspieszają rozwój miażdżycy:
- nadciśnienie tętnicze;
- zaburzenia gospodarki tłuszczowej organizmu – podwyższenie cholesterolu LDL (tzw. "złego" cholesterolu) i triglicerydów, obniżenie cholesterolu HDL (tzw. "dobrego" cholesterolu);
- palenie papierosów;
- cukrzyca;
- czynniki genetyczne - występowanie miażdżycy wśród bliskich krewnych;
- płeć męska;
- otyłość, zwłaszcza brzuszna.