Niedokrwienie mózgu i zmiany naczyniowe w mózgu
Objawy udaru mózgu
Ogniskowe niedokrwienie mózgu, czyli niedokrwienie ściśle określonego obszaru tkanki mózgowej lub jej martwica (zawał, udar mózgowy) są przyczyną pewnych objawów neurologicznych. Objawy te nazywamy ogniskowymi, ponieważ nie są one spowodowane uszkodzeniem całego mózgu, ale jego fragmentu - "ogniska". Rodzaj objawów ogniskowych może pomóc w zlokalizowaniu miejsca uszkodzenia. Na przykład niedowład lewej ręki wskazuje na prawą półkulę mózgu, jako miejsce udaru.
O tym, jakie objawy wystąpią decyduje lokalizacja i rozległość udaru. W zależności od tego, które struktury mózgu zostały uszkodzone wskutek niedokrwienia, występują rozmaite symptomy, w różnych konstelacjach i o różnym stopniu nasilenia. Jako przykłady można podać następujące objawy:
- zaburzenia lub zniesienie czucia na twarzy, kończynie górnej czy całej połowie ciała;
- niedowład lub całkowite porażenie mięśni jednej lub obu kończyn po stronie przeciwnej, niż ognisko udarowe;
- zaburzenia mowy, tak zwana afazja;
- zaburzenia widzenia, na przykład obustronne niedowidzenie połowicze;
- nietrzymanie moczu;
- utrata smaku;
- spowolnienie mowy;
- utrata przytomności, jako pierwszy objaw udaru.
Przykłady te nie wyczerpują listy wszystkich możliwych objawów udaru.
Natychmiastowa hospitalizacja – oddział neurologiczny
Wiele osób, u których wystąpi udar mózgowy, jest świadomych, co się z nimi dzieje. Na ogół jednak ich stan nie pozwała na wezwanie pomocy - musi to zrobić ktoś z otoczenia. Objawy niedokrwienia mózgu są wskazaniem do natychmiastowej hospitalizacji. Chory musi jak najszybciej znaleźć się na oddziale neurologicznym.
Rozpoznanie udaru niedokrwiennego mózgu
Rozpoznanie udaru niedokrwiennego mózgu umożliwia je badanie neurologiczne, poprzedzone wywiadem. Jeśli konieczne jest rozróżnienie, czy objawy chorego wskazują na udar niedokrwienny czy też na guz mózgu, wykonuje się badania obrazowe mózgu - tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny. Ocena stanu tętnic doprowadzających krew do mózgu jest możliwa za pomocą USG. Najdokładniejszy obraz tętnic uzyskuje się dzięki arteriografii, czyli prześwietleniu tętnic po podaniu kontrastu. W razie podejrzenia zatoru, przeprowadza się też pełną diagnostykę kardiologiczną. Ustalenie na jej podstawie dalszego leczenia jest konieczne dla zapobiegania kolejnym epizodom zatorów mózgowych.
Wykonuje się też badania krwi dla oceny czynników ryzyka miażdżycy (poziom cholesterolu i triglicerydów) i sprawdzenia krzepliwości krwi.