Ustalanie tzw. rezerwy wieńcowej. Badania

Badania wykonywane u pacjentów cierpiących na chorobę wieńcową służą wykryciu czynników ryzyka, które wpłynęły na zachorowanie oraz ustaleniu tzw. rezerwy wieńcowej. Chodzi o określenie, jak bardzo upośledzony jest przepływ wieńcowy i związane z tym możliwości wykonania wysiłku przez pacjenta.

W dalszym etapie określa się funkcję mięśnia serca, jego wydolność, obecność zaburzeń rytmu serca, w końcu – dokładną lokalizację zwężeń w tętnicach wieńcowych. Całość obrazu pozwala ocenić ryzyko zawału serca i wybrać odpowiednie – mniej lub bardziej agresywne postępowanie, by nie dopuścić do zawału.

Te wszystkie informacje lekarz uzyskuje w oparciu o następujące badania:

Badanie morfologii krwi, lipidogram, cukier, koagulogram, (sprawdzające, czy pacjent ma cukrzycę lub upośledzoną tolerancję glukozy), krzepliwość krwi (bowiem nadmierna krzepliwość zwiększa ryzyko zawału).

Elektrokardiogram spoczynkowy (wykazuje ewentualne niedokrwienie mięśnia serca, zaburzenia rytmu, przerost lewej komory)

Elektrokardiogram wysiłkowy, (czyli tzw. test wysiłkowy) – pozwala ujawnić niedokrwienie występujące tylko w czasie wysiłku, niewidoczne w badaniu spoczynkowym, określić wielkość wysiłku tolerowaną przez pacjenta, reakcję ciśnienia tętniczego na obciążenie, sprawdzić, czy wysiłek fizyczny nie prowokuje zaburzeń rytmu. Dodatni test wysiłkowy, czyli wystąpienie cech niedokrwienia w EKG w czasie wysiłku, potwierdza rozpoznanie choroby wieńcowej (choć zdarzają się wyniki fałszywie dodatnie, kiedy test wykazuje niedokrwienie, a koronarografia wyklucza zmiany w tętnicach wieńcowych).

Echokardiogram – badanie serca metodą ultrasonograficzną, pozwala - na obejrzenie i pomiary wielkości serca, grubości mięśnia, ocenę wyglądu i funkcji zastawek i obliczenie frakcji wyrzutowej, (czyli jaki procent krwi znajdującej się w lewej komorze na końcu fazy rozkurczu jest wyrzucany do aorty w czasie skurczu). Stanowi ona miernik wydolności lewej komory serca. Badanie to pozwala także na stwierdzenie blizn pozawałowych (fragment mięśnia, który się nie kurczy).

Echokardiogram wysiłkowy – jest odpowiednikiem testu wysiłkowego. Tutaj niedokrwienie rozpoznaje się na podstawie pogorszenia kurczliwości pewnego obszaru mięśnia serca w czasie wysiłku.

Scyntygrafia serca – jest to metoda izotopowa, pozwalająca ocenić ukrwienie mięśnia serca w oparciu o wychwytywanie przez mięsień znacznika izotopowego (jest to substancja zawierająca izotop radioaktywny, którego promieniowanie „widać” na kliszy).

Koronarografia – jest to prześwietlenie tętnic wieńcowych po podaniu do nich kontrastu. Wstrzykuje się go przez cewnik wprowadzony do aorty przez tętnicę udową. Jest to zabieg mało inwazyjny, jedynym naruszeniem ciągłości tkanek jest nakłucie tętnicy udowej w celu wprowadzenia cewnika. Dzięki temu badaniu można ocenić miejsca i stopień zwężeń tętnic wieńcowych, oraz określić możliwości leczenia chirurgicznego.

W ocenie stanu serca w chorobie wieńcowej wykorzystuje się też 24-godzinną rejestrację EKG metodą Holtera. Głównym celem tego badania jest diagnostyka zaburzeń rytmu. Służy ono także stwierdzeniu epizodów tzw. niemego niedokrwienia, to znaczy niedokrwienia mięśnia serca, które ujawnia się zmianami w EKG, ale nie daje odczucia bólu wieńcowego.

Jeśli lekarz uzna, iż twój stan zdrowia wymaga badań, w związku z podejrzeniem choroby wieńcowej, nie znaczy to, że czeka cię cały ten przedstawiony asortyment diagnostyczny.

Każdy pacjent musi być traktowany indywidualnie, a badania są zależne od przebiegu choroby.

Zdarza się, że pierwszym badaniem jest EKG, a zaraz po nim wykonuje się koronarografię. Wielu pacjentów nigdy nie przejdzie badania koronarograficznego. Wszystko zależy od – mówiąc lekarskim językiem - obrazu klinicznego choroby, który wykazuje dużą różnorodność. Nie ma co ukrywać, wiele zależy również od sytuacji finansowej i wyposażenia ośrodka, do którego pacjent trafia.