Właściwa dieta w profilaktyce choroby wieńcowej a także dla osób, które już chorują

Zwiększenie ilości spożywanych węglowodanów złożonych,

Zwiększenie spożycia nierafinowanych węglowodanów jest jednym z ważniejszych (obok nienasyconych kwasów tłuszczowych) elementów diety obniżającej cholesterol. Chodzi tu o wielocukry niebędące skrobią, zawarte w produktach zbożowych, warzywach i owocach. Określa się je terminem włókno pokarmowe. Część z nich to wielocukry rozpuszczalne w wodzie (np. pektyna, gumy, beta-glikany). Zawierają je nasiona roślin strączkowych, owies, jęczmień, orzechy, nasiona, owoce, warzywa. Wielocukry te obniżają poziom cholesterolu we krwi. Wielocukry nierozpuszczalne w wodzie (przede wszystkim celuloza), obecne w chlebie, makaronie, płatkach śniadaniowych, brązowym ryżu czy otrębach pszennych wpływają korzystnie na pracę jelit, a pośrednio są pomocne w profilaktyce choroby wieńcowej, zmniejszając wchłanianie z przewodu pokarmowego różnych szkodliwych składników.

Zwiększenie spożycia witamin i minerałów o właściwościach antyoksydacyjnych,

Niektóre witaminy i pierwiastki, określane mianem antyoksydantów chronią organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Do antyoksydantów należą witaminy: E, C, A, pierwiastki śladowe: selen, miedź, mangan i cynk, które wchodzą w skład enzymów likwidujących wolne rodniki.

Wolne rodniki powstają wskutek łączenia się atomu tlenu i wodoru do grupy OH – powstaje wolny rodnik hydroksylowy o silnych właściwościach utleniających. Reaguje on z lipidami (tłuszczami), utleniając je. Reakcja ta powoduje uszkodzenia lipidowych składników błon komórkowych. Grupa OH to inaczej grupa hydroksylowa, czyli połączenie tlenu i wodoru. Ma ona silne właściwości utleniające. Utlenianie to rodzaj spalania – reakcja szkodliwa dla składników organizmu. Utlenienie tłuszczów, (czyli lipidów), które wchodzą w skład błon komórkowych, prowadzi do uszkodzenia tych komórek. LDL to „zły cholesterol”, a dokładniej Low Density Lipoproteins.

Utlenianie jest też szkodliwe dla innych składników organizmu, np. białek, DNA (kwasu dezoksyrybonukleinowy przenoszącego informacje genetyczne). Wolne rodniki obarcza się w znacznej mierze odpowiedzialnością za starzenie się organizmu, powstawanie nowotworów, a także uszkodzenia ścian tętniczych i miażdżycę.

Substancje o właściwościach zapobiegających szkodliwemu utlenianiu (antyoksydanty, przeciwutleniacze) są więc cennym elementem profilaktyki różnych chorób. Także w zapobieganiu chorobie wieńcowej nie można nie doceniać ich roli. Najbardziej cenne są naturalne witaminy i minerały, czyli te, które dostarczamy organizmowi poprzez spożywane pokarmy.

Trzeba również wspomnieć o innych silnych przeciwutleniaczach – flawonoidach. Najlepszym źródłem tych pożytecznych substancji są: jabłka, herbata, czerwone wino, a także warzywa, szczególnie cebula. Pamiętajmy także o kwasie foliowym, którego niedobór przyspiesza miażdżycę. Znajduje się także w warzywach i owocach.

Zdrowa dieta, zalecana w profilaktyce choroby wieńcowej, powinna zawierać 5 porcji owoców i warzyw dziennie.

Co to znaczy „porcja”? Podajmy kilka przykładów:

• 1 duży plaster ananasa,
• 1 jabłko,
• 1 banan,
• 2 śliwki lub 2 owoce kiwi,
• 1 szklanka (200ml) soku pomarańczowego,
• 3 duże łyżki (do nakładania potraw) kukurydzy,
• 2 duże łyżki (do nakładania potraw) brokułów,
• 1 miseczka sałaty lub surówki z pomidorów,
• 2 duże łyżki (do nakładania potraw) surówki z marchwi.

Praktycznie do każdego posiłku trzeba zjadać jedną z takich porcji owoców lub warzyw. Pamiętajmy, że nie mogą to być wyłącznie owoce – trzeba jeść także warzywa i to nie tylko w postaci surówek, ale też gotowane. Jedynie taki sposób odżywiania się zapewnia dostawę wszystkich niezbędnych witamin i biopierwiastków.