Bóle pleców

Uporczywość bólu pleców w wieku podeszłym wynika ze stopnia zaawansowania zmian w układzie kostno-stawowym, które najczęściej powodują dolegliwości. Bóle pleców miewają różną lokalizację: górna część grzbietu, poniżej karku, okolica międzyłopatkowa, okolica lędźwiowa, krzyż.

Najczęstszą przyczyną  bólu pleców jest choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa, z uszkodzeniem tak zwanych dysków, czyli tarcz międzykręgowych i uciskiem na korzenie nerwowe wychodzące z rdzenia kręgowego. Taką przyczynę bólu możemy podejrzewać, jeśli towarzyszy mu duże napięcie mięśni grzbietu, a natężenie bólu zmienia się przy zmianie pozycji i w czasie ruchu. Dolegliwości mogą też nasilać się podczas kaszlu i głębokiego oddychania.

Inna choroba prowadzącą do ucisku na korzenie nerwowe i powodująca ból pleców to osteoporoza. Jest ona przyczyną złamań kręgów. Zdarza się, że złamania te następują powoli, nie dając o sobie znać, dopóki znaczne zmniejszenie wysokości trzonów kręgowych nie doprowadzi do ucisku na korzenie nerwowe i do zmiany sylwetki ciała. Niejednokrotnie dochodzi także do tzw. objawowych złamań kręgów, spowodowanych urazem (zwykle niewielkim, który u osoby zdrowej nie byłby przyczyną złamania). Towarzyszy im bardzo silny ból, zlokalizowany w miejscu złamanego kręgu, promieniujący wzdłuż uciśniętych korzeni nerwowych (np. opasujący klatkę piersiową, jeśli złamaniu ulegnie kręg piersiowy).

Bóle w okolicy lędźwiowej nie zawsze mają przyczynę w chorobie układu kostno-stawowego. Mogą być wywołane chorobami nerek (zapalenie nerek, kamica nerkowa) lub gruczołu krokowego (zapalenie prostaty).

Ból lędźwi promieniujący do pośladka, i dalej - wzdłuż kończyny dolnej - aż do pięty, to tak zwana rwa kulszowa. Jest ona skutkiem ucisku na korzenie nerwowe tworzące największy (najdłuższy i najgrubszy) nerw - nerw kulszowy. Przyczyną ucisku jest najczęściej dyskopatia z wpuklaniem się tak zwanego jądra miażdżystego do kanału, w którym przebiega rdzeń kręgowy.

Bóle krzyża mogą być wywołane zmianami zwyrodnieniowymi, ale czasem są objawem choroby narządów mieszczących się w miednicy (stany zapalne lub nowotwory narządu rodnego, choroby odbytnicy).

Ostre bóle pleców są najczęściej skutkiem naciągnięcia mięśni w czasie nagłego wysiłku fizycznego, na przykład dźwignięcia ciężaru. Naciągnięcie lub skręcenie mięśni prowadzi do lokalnego stanu zapalnego, wzrostu napięcia mięśniowego i bólu. Mięśnie grzbietu są dobrze ukrwione i na ogół uszkodzone tkanki regenerują się same. Ból ustępuje przeważnie po kilku - kilkunastu dniach.

Bóle pleców mogą mieć charakter przewlekły, z okresowym nasilaniem się lub zmniejszaniem dolegliwości. Dzieje się tak na przykład w chorobie zwyrodnieniowej kręgosłupa. Osoby, które na nią cierpią wiedzą, że mogą się spodziewać epizodów ostrzejszego bólu. Jeśli jednak trwa on dłużej niż 2 tygodnie, może spowodować wtórne osłabienie mięśni, które w związku z bólem są nadmiernie oszczędzane.