Zaburzenia rytmu serca, czyli arytmia
Diagnostyka zaburzeń rytmu serca
Arytmia nie zawsze jest odczuwana subiektywnie. Dość często bywa uchwycona przypadkiem, przy pomiarze ciśnienia albo w badaniu lekarskim. Część osób odczuwa zaburzenia rytmu jako "przewracanie się" serca lub jego trzepotanie. Jedna z moich pacjentek, której hobby to łowienie ryb, opisuje arytmię słowami "miewam rybkę w piersiach". Wolne tętno lub przerwy w tętnie po skurczach dodatkowych mogą być odczuwane jako zamieranie serca.
Częstoskurcz zwykle daje wrażenie szybkiego i mocnego kołatania serca. Może się też objawiać dławieniem w klatce piersiowej i dusznością. Arytmia często prowokuje do suchego kaszlu. Częstoskurcze o dużej częstotliwości rytmu i znaczne zwolnienia rytmu (bradykardie) mogą powodować istotny spadek dopływu krwi do mózgu. Głównym objawem arytmii są wtedy zaburzenia widzenia, zasłabnięcia i omdlenia. Zdarzają się też utraty przytomności. Migotanie komór prowadzi do zatrzymania krążenia i śmierci, o ile nie zostanie podjęta akcja reanimacyjna.
Na rozpoznanie rodzaju zaburzeń rytmu pozwala badanie elektrokardiograficzne. Badanie to umożliwia precyzyjną diagnostykę.
W przypadku napadowych zaburzeń rytmu, pojawiających się o nieprzewidywalnych porach, uchwycenie arytmii jest możliwe tylko przy długotrwałej rejestracji EKG - przez dobę lub dłużej. Jest to tak zwane badanie Holterowskie.
Dla rozpoznania przyczyny arytmii konieczne jest wykonanie rozmaitych badań dodatkowych, których zakres zależy od obrazu klinicznego i zagrożeń, jakie niosą zaburzenia rytmu. Badania te są niezbędne dla zaplanowania prawidłowego leczenia. Poza badaniem EKG, lekarz może zatem zlecić:
- badanie Holterowskie;
- badania krwi, w celu wykrycia niedokrwistości, zaburzeń elektrolitowych, nadczynności tarczycy;
- echokardiogram, w celu oceny wielkości jam serca, stanu mięśnia serca i zastawek:
- test wysiłkowy, jeśli podejrzewa się, że podłożem arytmii jest niedokrwienie mięśnia serca;
- badania elektrofizjologiczne, pozwalające zdiagnozować układ bodźcoprzewodzący serca. Wykonuje się je przed inwazyjnym leczeniem arytmii, na przykład planowanym zniszczeniem patologicznego ogniska bodźcotwórczego lub nieprawidłowej drogi przewodzenia impulsów elektrycznych.