Złamania kości

Uciążliwym, bolesnym i - często – niebezpiecznym problemem zdrowotnym podeszłego wieku są złamania kości. Mimo zmniejszonej aktywności fizycznej, osoby starsze są narażone na złamania z powodu nadmiernej kruchości kości.

Kruchość kości ujawnia się wraz z zanikaniem tkanki kostnej, zmniejszeniem się jej masy i rozrzedzeniem jej struktury. Te zmiany w tkance kostnej, prowadzące do tak zwanej osteoporozy, czyli zrzeszotnienia kości, to główna przyczyna złamań kości u ludzi (szczególnie kobiet) powyżej 60-tego roku życia.

Złamania osteoporotyczne mogą pojawiać się nieco wcześniej, około 50-ego roku życia. W tym wieku wzrasta częstość złamań nadgarstka.

Złamanie nadgarstka nazywane jest złamaniem o typowej lokalizacji,  jest charakterystycznym objawem osteoporozy. Dochodzi do niego w czasie upadku z podparciem się ręką. Uraz nie musi być duży i u osoby z mocnymi kośćmi nie spowodowałby złamania.  Nierzadko dochodzi do jednoczesnego złamania obu nadgarstków.

Po badaniu rentgenowskim, potwierdzającym złamanie kości przedramienia w okolicy stawu nadgarstkowego, zakłada się opatrunek gipsowy i unieruchamia złamaną kończynę na kilka tygodni. Złamanie nadgarstka zwykle łatwo się zrasta. Zdarza się jednak, że wskutek uszkodzenia gałązek nerwowych dochodzi do zaburzeń ukrwienia kości i innych tkanek w złamanej kończynie. Po zdjęciu gipsu stwierdza się obrzęk, zasinienie i wzmożone ucieplenie ręki. Towarzyszy temu silny, palący ból. Badanie radiologiczne wykazuje plamiste zanikanie tkanki kostnej w okolicy złamania. Jest to tak zwana algodystrofia, zwana też zespołem Sudecka. Powikłanie to wymaga dodatkowego leczenia (leki hamujące niszczenie kości, poprawiające krążenie) i rehabilitacji.

Złamania kręgu

Złamania kręgu to zgniecenie (kompresja) trzonu kręgowego. Częstość kompresyjnych złamań kręgów wyraźnie rośnie wśród kobiet w wieku około 65 lat i pozostaje wysoka w starszych grupach wiekowych.

Prawidłowy trzon kręgu ma kształt walca. W razie jego złamania widać na zdjęciu rentgenowskim obniżenie wysokości trzonu kręgowego, wskutek jego spłaszczenia. Może on również przybrać kształt klina. Do złamania kręgu dochodzi przy dużych urazach kręgosłupa, na przykład upadku z dużej wysokości. U osób z osteoporozą złamania kręgów mogą zdarzyć się przy schyleniu się, podniesieniu niewielkiego ciężaru przed sobą. Wiele starszych osób nie wie, że mają złamane kręgi. Osteoporotyczne złamania kręgów często bywają bezobjawowe i są przypadkowo stwierdzane na zdjęciach rentgenowskich.

Liczne złamania kręgów powodują zmianę sylwetki (przygarbienie pleców, uwypuklenie brzucha) i wyraźny ubytek wzrostu. Pojedyncze lub mnogie złamania kręgów mogą być przyczyną dotkliwych bólów, wywołanych uciskiem na korzenie nerwowe. Ból jest opasujący, utrudnia oddychanie, może trochę łagodnieć, gdy chory położy się lub odciąży kręgosłup zakładając gorset. Rozpoznanie złamania kręgu jest stawiane w oparciu o zdjęcie radiologiczne kręgosłupa. Leczenie, to podawanie leków przeciwbólowych, noszenie gorsetu przez kilka godzin dziennie, a w przypadku świeżego złamania - przez cały dzień. Osteoporotyczne złamanie kręgu wskazuje na złą jakość tkanki kostnej i zagrożenie kolejnymi złamaniami kręgów. Wynika stąd uzasadnienie dla szybkiego podjęcia leczenia osteoporozy lekami o udowodnionej skuteczności w redukcji ryzyka złamań.