Ta strona używa cookie. Dowiedz się więcej o polityce cookies i zmianie ustawień cookie w przeglądarce. Nowe zasady wchodzące w życie 25 maja 2018. (więcej)

Ocena:
(głosy: 2)
 
 
|
 
|
rozmiar czcionki

11-01-2017

Smog. Dlaczego jest groźny dla zdrowia? Seniorzy wśród szczególnie narażonych

Gdy powietrze truje ludzi

Pierwsze dni stycznia 2017 roku upłynęły pod znakiem smogu. Nie tylko w dużych miastach, ale i w miasteczkach i na wsiach był on nie tylko wyczuwalny, ale wręcz widoczny gołym okiem. Smog jest niebezpieczny dla zdrowia. Jedną z grup najbardziej narażonych na jego szkodliwe działanie są osoby starsze, i ci, którzy cierpią na choroby układu krążenia i układu oddechowego.

Smog nie jest problemem tylko wielkich miast. W sezonie grzewczym nawet na wsiach normy zanieczyszczenia powietrza są wielokrotnie przekroczone Smog nie jest problemem tylko wielkich miast. W sezonie grzewczym nawet na wsiach normy zanieczyszczenia powietrza są wielokrotnie przekroczone

Dane WHO pokazują, że ponad 80 proc. ludzi mieszkających w miastach, w których monitoruje się jakość powietrza, oddycha powietrzem, w którym poziom zanieczyszczeń przekracza limity dopuszczalne przez WHO.

Jakie są skutki smogu? Światowa Organizacja Zdrowia oszacowała, że rocznie około trzy miliony osób na świecie umiera przedwcześnie z powodu zanieczyszczenia powietrza. W Polsce, z tego powodu umiera nawet 45 tysięcy osób, a ok. 10 proc. nowotworów płuc jest efektem skażenia środowiska. -  W miarę pogarszania się jakości powietrza w miastach, wzrasta ryzyko udaru mózgu, chorób serca, nowotworów płuc oraz ostrych i przewlekłych chorób dróg oddechowych, w tym astmy - mówi dr Flavia Bustreo, zastępca dyrektora generalnego WHO ds. Zdrowia Rodziny, Kobiet i Dzieci.

Eksperci podkreślają, że wdychając smog trujemy się tak samo, jak palacze. 

 

Co to jest smog?

Słowo smog to połączenie dwóch słów z j. angielskiego: smoke - dym oraz fog- mgła. Składa się on z rakotwórczych związków chemicznych, z popiołu, sadzy. Najgroźniejszy jest benzo(a)piren - bardzo silny rakotwórczy związek chemiczny. - Głównym źródłem smogu stały się przede wszystkim rozwój komunikacji oraz urbanizacja, która spowodowała większe spalanie węgla w piecach domowych. Kiedy dym z kominów przemysłowych, domowych czy spaliny przy sprzyjających warunkach meteorologicznych wynoszone są w górę, szkodliwe substancje rozpraszają się na dużych przestrzeniach i ich stężenie jest stosunkowo niewielkie. Kiedy jednak sytuacja staje się niekorzystna, co związane jest z osiadaniem zimnego powietrza wraz z zanieczyszczeniami, szczególnie pyłu zawieszonego, wzrasta niebezpieczeństwo - mówi dr Mieczysław Leśniok z Katedry Klimatologii na Wydziale Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego.

Najgroźniejszy dla naszego zdrowia jest pył PM2,5 – jego średnica jest mniejsza niż 2,5 mikrometra, tak więc bez trudu dociera on do górnych dróg oddechowych, płuc, przenika także do krwi. Jego głównymi dostarczycielami są przestarzałe paleniska domowe i transport drogowy. Dzięki obowiązującym normom i zaostrzonym przepisom, przemysł znacznie ograniczył emisję pyłu. 87 proc. pyłu zawieszonego dostarcza niska emisja, której podstawowym źródłem są domowe kotłownie, stare piece, złej jakości węgiel i oczywiście ruch samochodowy. - W Polsce mamy 32 stanowiska mierzące stężenie pyłu PM2,5. W czołówce przekraczających normy są aglomeracje: śląska, warszawska, krakowska, wrocławska. Najlepiej pod tym względem wypadają północne obszary kraju. Nie zmienia to jednak faktu, że Polska przekracza europejską normę, plasując się w niechlubnej czołówce europejskiej – podkreśla naukowiec.

 

Jak sobie radzić ze smogiem? Nie spacerować, nie otwierać okien

Gdy jest smog, lekarze radzą, by nie wychodzić z domu lub do minimum ograniczyć aktywność na zewnątrz. Stężenie smogu będzie większe tam, gdzie jest duża koncentracja środków komunikacji i kominów. Lepiej więc unikać w miarę możliwości chodzenia przy ulicach czy spacerowania po osiedlach domków, gdzie do ogrzewania używa się kominów. W dniach, kiedy smog występuje, warto ograniczyć jazdę samochodem, szczególnie w centrach miast, lepiej przesiąść się do komunikacji miejskiej. Z domu najlepiej wychodzić w maseczce przeciwsmogowej i nie uprawiać żadnych sportów terenowych. Pyły dostają się także do naszych mieszkań, zatem należy unikać wietrzenia.

Osoby starsze są jedną z grup najbardziej narażonych na negatywne działanie smogu. - W przypadku osób starszych cząstki pyłu łatwiej przedostają się z krwioobiegu do organizmu. Powodować to może między innymi powstanie upośledzeń podobnych do choroby Alzheimera, a więc poznawczych i sprawnościowych. Seniorzy z powodu smogu są również bardziej narażeni na zgon z powodu raka płuc, udaru czy zatoru. Zanieczyszczone powietrze ma bardzo duży wpływ na funkcjonowanie układu nerwowego. Na obszarach objętych smogiem notuje się znacznie więcej depresji i samobójstw - wylicza dr n. med. Marzena Gajewska, specjalista internista, alergolog z CM ENEL-MED.

U osób narażonych na długie przebywanie w zanieczyszczonym powietrzu częściej obserwuje się także przewlekłe obturacyjne choroby płuc, astmę czy zakażenia układu oddechowego. Mieszkańcy takich regionów również znacznie częściej zapadają na duszność czy skarżą się na bóle w klatce piersiowej. - Osoby cierpiące na schorzenia układu krążenia mają większe problemy ze zdrowiem w miastach silnie zanieczyszczonych, jak na przykład Kraków, między innymi z powodu zmniejszonej ilości tlenu dostarczanego do organizmu - mówi lekarka.

 

Jak pokonać smog?

Przed smogiem trudno się obronić. - To zadanie, z którym muszą zmierzyć się wszystkie kontynenty, a szczególnie kraje Unii Europejskiej. Wymiana wszystkich domowych palenisk to nie kwestia restrykcji czy rozporządzeń, na to potrzebne są długoletnie i mądrze opracowane strategie, począwszy od poziomów miejskich, a skończywszy na globalnych. Likwidacja bądź skuteczne unieszkodliwienie niskiej emisji domowych pieców węglowych, ograniczenie spalin samochodowych to zadania, z którym świat musi sobie poradzić i to szybko. W skali miejskiej należałoby przyspieszyć podłączania domów do lokalnych elektrociepłowni, wyeliminować sprzedaż węgla niskiej jakości, ograniczyć w centrach miast ruch samochodowy, co oczywiście determinuje usprawnienie komunikacji miejskiej - mówi dr Leśniok z Uniwersytetu Śląskiego.

Dr Carlos Dora z WHO podkreśla, że poprawa jakości powietrza powinna być dla władz priorytetem. - Gdy poprawia się jakość powietrza, zmniejszają się koszty systemu opieki zdrowotnej z tytułu leczenia osób chorujących na choroby mające związek ze złą jakością powietrza i jednocześnie rośnie produktywność pracowników oraz wydłuża się przeciętny czas trwania życia – mówi dr Dora z WHO.

 

 

 

 

 

 

 

Oceń:
Dziękujemy!
poleć znajomemu drukuj skomentuj subskrybuj
nie lubię lubię to | Bądź pierwszym który to lubi.

Skomentuj artykuł

  • warkoz | 04-11-2018

    U mnie jest tak samo, nawet teraz kiedy to piszę widzę jaka jest mgła nad miastem. Byłam zmuszona kupić oczyszczacz powietrza gdyż bez niego ciągle miałabym podrażnione gardło. Znajomy polecił model Sharp KC-A60EUW https://homespot.pl/sharp-kc-a60euw-oczyszczacz-powietrza-z-nawilzaczem . Jakbyście też planowali taki zakup to polecam, jest bardzo dobry
  • Bibulka88 | 06-11-2018

    Ludzie są straszni, ani trochę nie dbają o nasz klimat. Niestety w takich czasach żyjemy, ale wszystko idzie w dobrym kierunku. Coraz częściej osoby zwracają uwagę na stan naszego powietrza i to jest bardzo dobre. Sama korzystam z oczyszczacza, a przekonał mnie do tego ten artykuł: https://loveair.pl/oczyszczacz-powietrza-na-smog
    Nie warto bagatelizować tego problemu, jak to niektórzy zalecają.
  • Brokuly | 20-09-2023

    Mimo tego, że smog już jest długo a każdy o tym wie, że jest to problem sporego kalibru. To nie każdy też sobie ogarnął oczyszczacz powietrza. Jeśli ktoś będzie szukał, to polecam skorzystać z tych wskazówek: CzystyTlen.pl - jak wybrać oczyszczacz powietrza
leksykon zdrowia seniora

Popularne

poradnik seniora
webstar 2012