Choroba dziedziczna, niezakaźna

Latem stan skóry na ogół się poprawia, bo słońce korzystnie na nią wpływa, jednak jesienią i zimą znów pojawiają się zmiany chorobowe.

Łuszczyca może wystąpić w każdym wieku, zwykle atakuje między 10 a 40 rokiem życia, choć zdarzają się też zachorowania u 70-letnich osób. - Istotą procesu patologicznego w łuszczycy jest stan zapalny, który powoduje zbyt szybkie namnażanie się komórek naskórka, jego przerost (tworzenie rumieniowych grudek) i nieprawidłowe rogowacenie (złuszczanie). Pojawiają się zmiany skórne łuszczące się, zlokalizowane na skórze głowy, łokci, kolan czy okolicy lędźwiowej. Mogą im towarzyszyć lub występować samodzielnie małe, czerwone i łuszczące się grudki na całym ciele – tzw. zmiany wysiewne. Czasem grudki łuszczycowe pojawiają się na twarzy, rzadziej pod pachami czy w okolicach pachwin. Niezależnie od rozmieszczenia i charakteru zmian mamy do czynienia z tą samą chorobą - mówi dr n. med. Monika Kałowska, dermatolog, z Kliniki Ambroziak, członek European Academy of Dermatology and Venerology i Polskiego Towarzystwa Dermatologii i Wenerologii.

Łuszczyca: objawy, przebieg choroby

U ponad połowy wszystkich chorych rozpoznaje się zmiany paznokciowe czyli dołeczki i bruzdy na płytkach paznokci, a nawet oddzielenie się paznokci od podłoża. Czasami są one jedynym objawem skórnym w stawowej odmianie łuszczycy. - Łuszczycowe zapalenie stawów objawia się początkowo bólami i obrzękami stawów (małych stawów rąk czy stóp, ale także kolanowych, biodrowych i innych). Z czasem może prowadzić do ich zniekształcenia i zmniejszenia ruchomości oraz ograniczenia aktywności ruchowej - mówi dermatolog.

Wiadomo, że łuszczyca jest dziedziczna. Jednak łuszczyca w rodzinie nie oznacza, że bezwzględnie pojawi się ona u wszystkich spokrewnionych. - Oprócz czynników genetycznych, chorobę może wywołać lub zaostrzyć każda infekcja, szczególnie bakteryjna (gardła, dróg moczowych), a także chory ząb. Ponadto objawy nasilają się w wyniku stresu, palenia papierosów czy picia alkoholu. Obserwujemy także, że niektóre często stosowane leki, np. betablokery mogą zaostrzyć jej przebieg - mówi dr Monika Kałowska.

Łuszczyca: leczenie

Łuszczycy nie da się wyleczyć, ale można poprawić stan skóry chorego. - W lżejszych przypadkach, z niewielką ilością zmian na skórze, najczęściej stosuje się leki zewnętrzne (maści, kremy), które powodują redukcję zmian łuszczycowych. Zazwyczaj są to preparaty złuszczające, natłuszczające i o działaniu przeciwzapalnym oraz immunosupresyjnym (sterydy, pochodne witaminy D czy kalcyneuryny). W cięższych przypadkach podaje się leki doustne (cyklosporynę, metotreksat, acytretynę) - mówi dermatolog.

Inną metodą leczenia łuszczycy jest fototerapia promieniowaniem ultrafioletowymi. Stosuje się naświetlania w kabinach emitujących ultrafiolet o określonej długości fali, UVB lub UVA (czasem w połączeniu z substancjami uwrażliwiającymi na światło) trzy razy w tygodniu, co pozwala na uzyskanie redukcji zmian skórnych po kilkunastu – kilkudziesięciu sesjach.

Do najnowszych metod należy tzw. leczenie biologiczne, bardzo skuteczne, stosowane od kilku lat. Jednak z powodu wysokich kosztów nie jest powszechnie dostępne. - Pacjenci z ciężką łuszczycą, u których nieskuteczne są metody tradycyjne, mogą być leczeni biologicznie w ramach programu NFZ. Kwalifikację do leczenia prowadzą oddziały i kliniki dermatologiczne w wielu ośrodkach w Polsce - dodaje dermatolog.

Prowadzone są też badania kliniczne nowych leków stosowanych w łuszczycy, co zwiększa możliwość zastosowania nowoczesnego leczenia u części chorych.

Łuszczyca: co trzeba wiedzieć

Łuszczyca nie jest chorobą zakaźną. - Niestety brak tej świadomości w społeczeństwie prowadzi często do izolacji i ograniczeń w codziennym życiu pacjentów z łuszczycą - dodaje dr Kałowska. Znacznie obniża też jakość ich życia. - W wielu przypadkach uzasadnione jest skorzystanie z profesjonalnej pomocy psychologa czy psychiatry - mówi.

Łuszczyca nie jest powodem do ograniczania normalnej aktywności fizycznej, nie ma przeciwwskazań do uprawiania sportu (pływania, biegania, jazdy na rowerze czy innych dyscyplin). Na co dzień należy dbać o skórę stosując natłuszczające preparaty z mocznikiem czy ichtiolem, dostępne w aptekach. - Odradzam stosowanie maści z wyciągami ziołowymi, które mogą wywoływać reakcje alergiczne, w zmienionej zapalnie skórze - dodaje dr Kałowska. Przebywając na słońcu, trzeba pamiętać o posmarowaniu skóry kremem z filtrem.