Powszechna, bagatelizowana dolegliwość

Przewlekłe choroby żył, w tym żylaki kończyn dolnych, są jednymi z najczęściej występujących schorzeń. Jest to jednak problem zdrowotny, który często bagatelizujemy. - Polacy na ogół niewiele wiedzą o nich, a jeśli już coś się dowiedzą, to raczej z mediów niż od lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej – mówił podczas spotkania z dziennikarzami dr hab. Tomasz Urbanek z Kliniki Chirurgii Ogólnej i Naczyń Śląskiego Uniwersytetu Medycznego.

Podczas konferencji zaprezentowano badania przeprowadzone na reprezentatywnej grupie 828 osób w wieku 20-80 lat na zlecenie Polskiego Towarzystwa Flebologicznego przez firmę IMAS International Instytut Badania Rynku i Opinii Społecznej.

Z badań wynika, że na uczucie ciężkości i zmęczenia kończyn dolnych nasilające się po długim staniu lub siedzeniu narzeka 70 proc. kobiet i 54 proc. mężczyzn. 37 proc. badanych odczuwa bóle podudzi, szczególnie w godzinach popołudniowych i wieczornych, a 33 proc. zgłasza obrzęki w okolicy kostek lub obrzęki podudzi.

- Takie dolegliwości, jak uczucie ciężkości i zmęczenia kończyn, bóle podudzi, a także nocne kurcze podudzi, obrzęki i uczucie tzw. niespokojnych nóg świadczą o występowaniu niewydolności żylnej – mówił prof. Krzysztof Ziaja z Kliniki Chirurgii Ogólnej i Naczyń Śląskiego Uniwersytetu Medycznego.

 O niewydolności żylnej mogą świadczyć również „pajączki żylne”, rozchodzące się promieniście drobne poszerzone żyłki w kolorze czerwonym lub sinofioletowym (na udach, podudziach, stopach, a nawet na twarzy). Pajączki obserwuje na swoich kończynach 36 proc. badanej populacji, przebarwienia troficzne skóry - 16 proc., a owrzodzenie goleni - 2 proc.

Żylaki, czyli poszerzone naczynia żylne występujące najczęściej na nogach, którym mogą towarzyszyć stany zapalne i zakrzepica oraz przebarwienia skóry, są problemem co czwartego Polaka (blisko jednej trzeciej kobiet i niemal 20 proc. mężczyzn).  Żylaki występują u 44 proc. kobiet i 32 proc. mężczyzn powyżej 60. roku życia, choć zdarzają się również u ludzi młodych, szczególnie u tych z rodzinną skłonnością do niewydolności żylnej. 

Główne przyczyny niewydolności żylnej to: długotrwałe siedzenie lub stanie, nadwaga i otyłość, a także ciąża, przyjmowanie leków hormonalnych (zarówno antykoncepcyjnych, jak i hormonów steroidowych) oraz gorące kąpiele, nadużywanie alkoholu i dieta powodująca zaparcia (nadmierne spożywanie czekolady i kawy). 

A jak Polacy radzą sobie z dolegliwościami kończyn dolnych? Blisko 60 proc. pomaga sobie unosząc kończyny w pozycji leżącej czy też siedzącej. Blisko 40 proc. stosuje żele, maści, kremy, spraye. 17 proc. sięga po zimne okłady. Podkolanówki, bandaże elastyczne, uciskowe pończochy to wybór co dziesiątego ankietowanego. Niemal co czwarty (23 proc.) zażywa leki, a 18 proc. suplementy diety.

Tylko 4 proc. respondentów z dolegliwościami kończyn dolnych poddało się operacji żylaków, a 3 proc. innym zabiegom.

Aż 28 proc. mimo występowania dolegliwości, nie leczyło ich dotychczas w żaden sposób.