Menopauza. Leczenie farmakologiczne
Różne sposoby podawania hormonów kobiecych
O rodzaju stosowanego preparatu, a także optymalnej, dobranej indywidualnie dla każdej kobiety drodze podania hormonów decyduje lekarz ginekolog lub endokrynolog. Często ginekolog rozpoczyna terapię zaburzeń miesiączkowania jeszcze przed jego zakończeniem, gdy - w okresie premenopauzalnym - pojawiają się pierwsze nieregularności.
Przed rozpoczęciem hormonalnej terapii zastępczej lekarz kieruje na badania:
- Badanie krwi: cholesterol z podziałem na frakcje („dobry i zły cholesterol”, a także stężenie triglicerydów), oznaczenie enzymów wątrobowych i bilirubiny, oznaczenie parametrów krzepnięcia krwi tj. czas krzepnięcia i tzw. wskaźnik protrombinowy,
- USG narządu rodnego,
- Cytologię,
- Mammografię.
Leczenie menopauzy: można zacząć wcześniej
W okresie premenopauzalnym, gdy pojawiają się pierwsze nieregularności, panie z reguły otrzymują preparat progesteronu (lub jego pochodnych – ta grupa fachowo nazywa się gestagenami). Lek ten przyjmują jedynie w drugiej fazie, czyli od 16 dnia cyklu. Gestageny powodują, że panie czują się lepiej, poprawia się samopoczucie, wraca regularna miesiączka. Leki te hamują także rozwój osteoporozy, zmniejszają ryzyko raka macicy. Nie są jednak pozbawione działań niepożądanych. To one odpowiedzialne są za zatrzymanie wody w organizmie, przyrost wagi, zwiększenie apetytu, bóle i obrzmienie piersi, zmiany nastroju ze skłonnościami do depresji, zmiany trądzikowe, migrenowe bóle głowy.
Terapia estrogenowa
Potem, kiedy spada produkcja estrogenów w jajniku, lekarz rozpoczyna terapię estrogenową. Hormonalna terapia zastępcza ma na naśladować normalną grę hormonalną, z czasów naturalnego cyklu miesiączkowego.
Lekarz może zaproponować przyjmowanie hormonów według różnych schematów:
Terapia sekwencyjna- przez 21 dni przyjmuje się wyłącznie estrogeny, a potem przez 12 dni estrogeny (zwykle w mniejszej dawce niż na początku) w połączeniu z gestagenami. Po zakończeniu opakowania, robi się 7-dniową przerwę i wtedy pojawia się tzw. krwawienie z odstawienia, podobne do krwawienia miesięcznego.
Terapia sekwencyjna ciągła- w tym schemacie stale przyjmuje się tę samą dawkę estrogenów (np. w postaci plastrów), a w drugiej połowie „cyklu” (12-14 dni w miesiącu), dodatkowo tabletki z gestagenem. Gdy zakończy się seria tabletek z gestagenem pojawia się krwawienie miesięczne.
Terapia ciągła – przyjmuje się tabletki zawierające zarówno estrogeny jak też progesteron bez przerwy. Jest to metoda bez krwawień i zwykle lekarze zalecają ją paniom, które rozpoczynają leczenie hormonalne, co najmniej rok po menopauzie.
Estradiol i estry estradiolu można stosować doustnie, przezskórnie (w postaci plastrów, żelu), donosowo (w postaci spray`u), domięśniowo, dopochwowo oraz podskórnie w postaci implantów.
Estrogeny stosowane na skórę wchłaniają się bezpośrednio do krwi i nie przechodzą przez wątrobę, a więc te częściej lekarze zapisują paniom cierpiącym na podrażnienia wątroby.
Z reguły w HTZ (hormonalnej terapii zastępczej) podaje się łącznie preparaty zawierające estrogeny i progesteron (ten ostatni zazwyczaj tylko przez kilka dni w cyklu). Jeśli jednak kobieta przebyła operację usunięcia macicy (np. z powodu mięśniaków), lekarz prawdopodobnie zaproponuje przyjmowanie wyłącznie estrogenów.
Kto nie powinien otrzymywać HTZ, czyli przeciwwskazania do leczenia hormonalnego menopauzy
Kobieta nie może być bezpiecznie leczona estrogenami, jeśli:
- Ma czynną chorobę wątroby, a także przewlekłe aktywne choroby wątroby.
- Przebyła zatorowość płucną (zwłaszcza, jeśli zator tętnicy płucnej nie był następstwem urazu).
- Chorowała na zakrzepowe zapalenie żył.
- Miewa krwawienia z dróg rodnych, a ich przyczyna nie została dotychczas ustalona
- Stwierdzono u niej ciężką hipertrójglicerydemię, czyli wysokie stężenie triglicerydów we krwi.
- Choruje na endometriozę.
- Jeste po leczeniu raka endometrium, czyli inaczej raka trzonu macicy.
- Stwierdzono u niej raka piersi.
Hormonalne leczenie zastępcze lekarze stosują szczególnie ostrożnie u pań z:
- Nadciśnieniem tętniczym, z uwagi na możliwość zatrzymywania wody w organizmie. Po zastosowaniu hormonów może bowiem dojść do podwyższenia ciśnienia tętniczego.
- Kamicą żółciową.
- Padaczką – lek przeciwpadaczkowy, fenytoina, przyspiesza metabolizm estrogenów.
- Migrenowymi bólami głowy, bowiem progestageny pogarszają przebieg migreny, nasilając częstość i intensywność dolegliwości.
- Mięśniakami macicy (szczególnie dużymi i krwawiącymi) – podanie estrogenów może pobudzać mięśniaki do wzrostu.
- Uzależnieniem od nikotyny – nikotyna i substancje smołowate zawarte w dymie tytoniowym w połączeniu z estrogenami nasilają ryzyko powikłań (zarówno nowotworowych jak też zatorowych i zakrzepowych).
- Cukrzycą.
Jakich efektów terapii można się spodziewać
U ponad 90 procent kobiet stosujących hormonalną terapię zastępczą dochodzi do zmniejszenia objawów wypadowych menopauzy, z których najbardziej przykre są uderzenia gorąca i nocne poty. Panie zauważają poprawę nastroju, ustąpienie skłonności do płaczliwości, depresji.
Kobiety stosujące estrogeny mają ładniejszą cerę, ich skóra jest bardziej elastyczna, pozbawiona zmarszczek i lepiej nawilżona.
Po zastosowaniu estrogenów maleje częstość i nasilenie objawów zakażenia dróg moczowych, zwiększa się wilgotność pochwy, poprawia grubość śluzówki układu moczowo-płciowego.
Przeprowadzone w ostatnich latach badania kliniczne na dużych grupach kobiet dowiodły, że stosowanie estrogenowej terapii zastępczej u pań w wieku 60 lat i więcej może zwiększać ryzyko wystąpienia nagłych incydentów wieńcowych (zawału serca i stanów przedzawałowych) w pierwszym roku leczenia. Wydaje się więc, że największe korzyści ze stosowania estrogenów odnoszą kobiety młodsze - zaraz po zakończeniu miesiączkowania, które jeszcze nie chorują na chorobę wieńcową.
Liczne badania nad hormonalnym leczeniem zastępczym dowodzą, że podawanie estrogenów zmniejsza o 50 procent ryzyko zachorowania na raka jelita grubego.
Co dalej, czyli jak podtrzymać efekty terapii?
Obecnie uważa się, że hormonalne leczenie zastępcze można bezpiecznie stosować przez okres od kilku miesięcy do około pięciu lat (oczywiście po wcześniejszym wykluczeniu przeciwwskazań). Leczenie wieloletnie (od 5 do 10 lat) lekarze zalecają paniom z bardzo nasilonymi objawami wypadowymi, osteoporozą lub czynnikami ryzyka rozwoju osteoporozy.
Natomiast terapia przedłużona powyżej 10 lat wymaga bardzo ścisłego nadzoru lekarskiego i powinna być stosowana rzadko, tylko u niektórych pań.
Popularne
-
Fiołek afrykański, czyli sępolia fiołkowa
Fiołek afrykański to kwiatek wdzięczny, w mieszkaniu dobrze się trzyma - kwitnie niemal przez...
-
Kwiaty w domu. Wielokrotne kwitnienie storczyka
O tym, co robić, żeby storczyki w doniczce zakwitły drugi raz, a może trzeci i czwarty,...
-
Seks. Zaburzenia erekcji
Rozmowa z Ewą Lisowską-Kanią, psychologiem i seksuologiem, na temat najczęstszej dysfunkcji...
-
Zasiłek dla bezrobotnych. Dla kogo? Ile? Jak długo? Jak szybko?
Co robić, kiedy nagle zostajemy bez pracy i bez żadnych dochodów? Nie panikować (łatwo...
-
Seks po 50-tce i do końca życia
Czy przychodzi moment w życiu człowieka, że powinien powiedzieć - jestem za stary, za stara,...
- Modna kobieta 60+. Jak się ubierać? Czego unikać?
- Polska Babcia i polski Dziadek XXI wieku. Nowy wizerunek
- Azalie doniczkowe. Jakie kupić, jak je pielęgnować?
- Kobieta po 40-tce i jej strój. Co postarza? Co odmładza?
- Włosy kobiet dojrzałych. Fryzury, pielęgnacja
- Rodzaje raka pęcherza moczowego. Profilaktyka, przyczyny, objawy
- Od 15 marca, „Violeta poszła do nieba”, film o genialnej chilijskiej artystce
- Choroby oczu w wieku dojrzałym. Jaskra, zaćma, zwyrodnienie plamki żółtej
- „Myszy i ludzie” z National Theatre na wielkim ekranie
- Saturn w znaku Skorpiona. Co to znaczy?
- Badania mammograficzne ratują życie
- Depresja. Ryzyko zachorowania
- Jak przekazać 1 procent podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego?
- Kiedy kończy się młodość? Wyniki sondażu Eurobarometr Active Ageing
- „Don Giovanni” z festiwalu w Salzburgu

- OC taniej - znajdź najlepszą ofertę polisy
- Najpopularniejsze wśród Polaków kuchnie z całego świata
- Czy warto zatrudnić pomoc domową?
- Akupunktura. Pomaga w bólu, w pokonaniu stresu i przemęczenia
- Padaczka. Przyczyny, objawy, leczenie
- Profilaktyka cukrzycy
- Zioła. Warto stosować, ale zawsze po konsultacji z lekarzem
- Zioła. Jak je bezpiecznie stosować? Kiedy mogą zaszkodzić?
- Problemy z zatokami. Objawy, leczenie zapalenia zatok
- Dzień Walki z Otyłością. Jest groźna dla zdrowia i życia
- Przewlekłe zapalenie prostaty. Objawy, leczenie
- Bóle bioder: przyczyny, pierwsze objawy, leczenie
- Bruksim, choroba okluzyjna. Objawy i leczenie
- Nadciśnienie, otyłość, cukrzyca, epilepsja. Jak choroby wpływają na seks?
- Udar cieplny, udar słoneczny: jak zapobiegać, jak leczyć?
- Choroba hemoroidalna: przyczyny, objawy, leczenie
- Przewlekła chrypka może być objawem zmian nowotworowych
- Tętniak aorty brzusznej. Objawy i leczenie
- Choroba nowotworowa. Do czego pacjent ma prawo?
- "Seksualność kobiet. Raport 2016”
- Prawidłowa praca jelit wzmacnia odporność organizmu
- Fakty i mity na temat zakwaszania organizmu
- Pleśń w domu. Przyczyny zagrzybienia i sposoby pozbycia się pleśni
- Wnuki uwielbiają historie opowiadane przez babcię i dziadka
- Smog. Dlaczego jest groźny dla zdrowia? Seniorzy wśród szczególnie narażonych
- Seniorzy mogą podróżować taniej!
- Grzybica ogólnoustrojowa, kandydoza. Przyczyny, objawy, leczenie choroby
- Alergie jesienne: pleśń, roztocza... i nie tylko
- Kręgosłup. Dobry materac i właściwa poduszka
- Aromaterapia. Zasady domowej terapii olejkami eterycznymi
- Leki 75+: ruszył program. Ile zyskają pacjenci?
- Domowe sposoby na bezsenność
- Jest projekt listy bezpłatnych leków dla seniorów!
- Wstrząs anafilaktyczny może się zdarzyć w każdym wieku
- Starość nie czyha za rogiem
- Gdy nie rośnie
- Depresja u osób powyżej 65. roku życia. Objawy, zapobieganie, leczenie
- Oszustwa przez telefon i internet stają się coraz większym problemem
- Werdykt konkursu fotograficznego "Wiosenne przebudzenie!"
- W Warszawie ruszyła klubokawiarnia, w której pracują autyści
- Zaburzenia erekcji. Czy warto stosować suplementy?
- Kamica żółciowa. Objawy, zapobieganie, leczenie
- Bezpłatne leki dla seniorów 75+. Od kiedy? Dla kogo?
- Wyniki konkursu fotograficznego "Złoty wiek!"
- Żywność ekologiczna kontra żywność konwencjonalna
- Żywność ekologiczna. Dlaczego warto wybierać produkty EKO?
- Zespół cieśni nadgarstka. Objawy, leczenie
- Dobra dieta dla osób starszych – mięso jako źródło białka
- Rzym. Poza sezonem jeszcze piękniejszy i niedrogi
- Nowa piramida żywieniowa. Jak zdrowo się odżywiać i żyć?
- Insulinooporność. Objawy, profilaktyka, leczenie
- Zdrowie na talerzu
- Hartowanie organizmu. Zimnym powietrzem, wodą, przez cały rok
- Polacy 50+ sami o sobie: Jesteśmy zadbani, aktywni i ambitni
- Opłakane skutki palenia tytoniu
- Grypa. Polacy się nie szczepią i tracą miliardy złotych
- Chłoniak Hodgkina. Objawy, rokowania, leczenie
- Gdy życie uratować może tylko przeszczep szpiku
- Polacy jedzą coraz więcej zdrowych, roślinnych tłuszczów. I żyją dłużej
- Nowoczesne leczenie raka. Kiedy będzie dostępne dla Polaków?
- Na skok spadochronowy nigdy nie jest za późno!
- Późne macierzyństwo. Ciąża po 45 roku życia
- Rehabilitacja seniorów. Po zawale serca, udarze mózgu, chorobie obłożnej, operacji
- Bielactwo nabyte: przyczyny, objawy, leczenie
- Metody leczenia łysienia
- Syndrom pustego gniazda. Jak się nie bać samodzielności dzieci
- Wyspy greckie. Lesbos
- Polki. Jakie są, co ksztatłuje ich postawy wobec siebie i własnego zdrowia?
- Jak dojrzała kobieta powinna dbać o zdrowie? Badania i zdrowy styl życia potrzebne od zaraz!
- Łuszczyca. Objawy, przebieg choroby, leczenie
- Haluksy. Bolesne konsekwencje źle dobranego obuwia
- Choroby odpasożytnicze. Owsiki, tasiemiec, lamblie groźne dla osób starszych
- Płatności kartowe: wygodne i bezpieczne
- USA i Norwegia wypowiadają wojnę tłuszczom trans. Dlaczego są one tak szkodliwe?
- W Polsce żyje ponad 4 tysiące stulatków. Poznali receptę na długowieczność?
- Osteoporoza. Rehabilitacja i ćwiczenia
- Ból kręgosłupa. Ćwiczenia rehabilitacyjne na kręgosłup
- Choroba zwyrodnieniowa stawów to problem nawet 2 milionów Polaków
- Profilaktyka przeciwodleżynowa – poradnik
- Powiększone węzły chłonne. Infekcja, czy objaw poważnej choroby?
- System ochrony zdrowia nie jest przygotowany do zjawiska starzenia się społeczeństwa
- Szczepienia profilaktyczne osób dojrzałych
- Leki przeciwbólowe. Zasady zażywania
- Sezon grypowy trwa zwykle od stycznia do kwietnia
- „Nasza klątwa” i „Joanna”. Bez Oskara, ale do zobaczenia. Koniecznie!
- Co powinni jeść chorzy na cukrzycę?
- Suplementy diety. Jakie są oznaki niedoborów witamin?
- Jak rzucić palenie? Nikotynowa terapia zastępcza i terapia lekami
- Osteoporoza. Profilaktyka
- Czy osteopenia musi przerodzić się w osteoporozę? Czy możemy temu przeciwdziałać, a jeśli tak, to jak?
- Czy preparaty łagodzące objawy klimakterium, dostępne bez recepty, są skuteczne?
- Żylaki nóg. Przyczyny, objawy, leczenie
- Jak leczyć otyłość?
- Andropauza. Dziesięć pytań sprawdzających objawy
- Mięśniaki macicy. Częsty problem kobiet przed menopauzą
- Choroby oczu w wieku dojrzałym. Jaskra, zaćma, zwyrodnienie plamki żółtej
- Na jakiej podstawie lekarz diagnozuje lub wyklucza chorobę reumatyczną u pacjenta?
- Udar mózgu. Objawy, leczenie, rehabilitacja
- Otyłość brzuszna, Przyczyny i leczenie