Odszkodowanie z polisy OC

W zasadzie każdy przedsiębiorca funkcjonujący w obrocie gospodarczym potrzebuje fachowej pomocy księgowego, który w rzetelny sposób poprowadzi dokumentację rachunkową jego firmy, spółki. Co zrobić w sytuacji, kiedy przez błąd popełniony przez księgowego, prowadzącego nasze ksiegi rachunkowe ponieśliśmy szkodę majątkową?

Od 1 stycznia 2004 r. podmioty prowadzące działalność polegającą na usługowym prowadzeniu ksiąg rachunkowych w rozumieniu ustawy o rachunkowości objęte są obowiązkiem ubezpieczenia się od odpowiedzialności cywilnej (OC).

Skutki błędów czy zaniedbań popełnionych przez księgowego w każdym przypadku ponosi podatnik, nie zaś księgowy czy biuro księgowe.  Podatnikowi w przypadku zaistnienia takiej sytuacji przysługuje jednak roszczenie  o zwrot  środków pieniężnych, które musiał wydatkować w związku z błędem popełnionym przez księgowego (np. zapłatą odsetek karnych). Podstawą takowego roszczenia są przepisy kodeksu cywilnego, a konkretnie rzecz ujmując dyspozycja art. 471 KC.

Przesłankami odpowiedzialności księgowego będzie: poniesienie przez nas, jako klienta korzystającgo z usług danego ksiegowego określonej szkody, która to szkoda powstała w związku z  niewykonania lub nienależytym wykonaniem zobowiązania przez księgowego, istnienie związku przyczynowego między niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zobowiązania a powstałą szkodą, a także okoliczzności, iż taka szkoda powstała z winy księgowego.

Wypłaty stosownego odszkodowania możemy dochodzić bezpośrednio od ubezpieczyciela, z którym księgowy zawarł obowiązkowe ubezpieczenie OC.

W kwestii określenia zakresu szkody, zastosowanie ma art. 361 § 2 k.c. który stanowi, że naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Co do zasady, księgowy odpowiada wiec za pełną szkodę obejmującą zarówno poniesioną szkodę rzeczywistą, jak i utracone korzyści.

Ubezpieczyciel, po przeprowadzaniu postępowania likwidacyjnego i uznaniu roszczeń uprawnionego podmiotu (jeżeli zachodzą wyżej wymienione przesłanki) wypłaca odszkodowanie, którego wysokośc jest uzależniona od wysokości wykazanej szkody oraz wysokości sumy gwarancyjnej na jaką opiewała polisa ubezpieczonego księgowego.

Reasumując, dochodzenie ewentualnego odszkodowania od księgowego przez klienta, który poniósł szkodę majątkową w wyniku działań lub zaniechań ksiegowego jest możliwe  w oparciu o wskazany powyżej przepis Kodeksu Cywilnego.

Kwestią, na którą winniśmy zwrócić uwagę przy zawieraniu umowy z księgowym, jest wysokość sumy gwarancyjnej na jaką opiewa polisa księgowego. Przedmiotowa umowa powinna precyzyjnie określać tryb postępowania w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w prowadzonych księgach rachunkowych, np. określenie dodatkowo kar umownych w przypadku wystąpienia takowej sytuacji oraz np.  wysokości odsetek.

Zupełnie inna sytuacja zachodzi wówczas, gdy księgowy jest zatrudniony jako pracownik firmy i prowadzi w ramach stosunku pracy księgowość konkretnego przedsiębiorcy. W takiej sytuacji księgowy nie jest zobowiązany do posiadania obowiązkowego ubezpieczenia OC, a w razie wystąpienia sytuacji opisanej powyżej księgowy, jako pracownik spółki, może być  pociągnięty do odpowiedzialności na podstawie regulacji Kodeksu pracy z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych (art. 114 Kodeksu pracy). Będzie on wówczas ponosił odpowiedzialność materialną. Odszkodowanie co do zasady jest równe wyrządzonej szkodzie, ale nie może przekraczać trzykrotnego miesięcznego wynagrodzenia pracownika z dnia wyrządzenia szkody (art. 119 KP). W  przypadku wyrządzenia szkody umyślnie, księgowy będzie zobowiązany do jej naprawienia w pełnej wysokości. (art. 122 KP). Dowód wyrządzenia szkody i jej wysokości spoczywa na pracodawcy (art. 116 KP).