Kontuzje. Pierwsza pomoc: PRICE i PRICEMM
Ryzyko kontuzji rośnie wraz z wiekiem
Stłuczenia, zwichnięcia i złamania zdarzają się każdemu. Właściwa reakcja na uraz przyspiesza powrót do sprawności i zmniejsza ból, zapobiega też pourazowym komplikacjom.
Wyróżniamy dwa rodzaje urazów: bezpośrednie i przeciążeniowe, czyli te, które powstają jako suma mikrourazów kumulujących się w dłuższym czasie: zapalenia mięśni i ścięgien (np. tzw. łokieć tenisisty) albo złamania zmęczeniowe.
Urazy bezpośrednie
- Stłuczenie, objawia się krwiakiem, potocznie zwanym siniakiem i opuchlizną. Dochodzi do niego, gdy zewnętrzna siła zadziała na tkanki miękkie: tkankę podskórną i mięsień.
- Skręcenie, uszkodzenie torebki stawowej i więzadeł otaczających staw. Najczęściej zdarza się skręcie stawu skokowego (tzw. kostki), kolana lub stawów ręki. Objawy: ból, obrzęk, zmniejszona ruchomość w stawie.
- Zwichnięcie, przemieszczenie się powierzchni stawowych tak, że tracą ze sobą kontakt. Objawy zwichnięcia są podobne do objawów skręcenia, ale często towarzyszy im deformacja stawu i całkowita niemożność wykonania ruchu.
- Złamanie, pęknięcie lub złamanie kości na skutek zadziałania na kość bardzo dużej siły. Towarzyszy temu bardzo silny ból, obrzęk, krwiak, a także nieprawidłowa ruchomość.
Przy urazach bezpośrednich obowiązuje zasada PRICE
Nazwa PRICE pochodzi od pierwszych liter angielskich wyrazów:
- Protection (ochrona): uszkodzone miejsce trzeba unieruchomić. Nie wolno obciążać kontuzjowanej kończyny. Rękę można zawiesić na bandażu, taśmie czy chuście. Nogę uruchomić za pomocą szyny. Takie działanie zapobiega dalszym uszkodzeniom. Pomocne są ortezy, czyli gotowe stabilizatory.
- Rest (odpoczynek): poruszanie kontuzjowaną kończyną należy ograniczyć
do minimum. Gdy ruch powoduje bół, nie wolno nią ruszać wcale. Odpoczynek ułatwia gojenie się uszkodzeń.
- Ice (lód): schładzanie zmniejsza ból, obrzęk i ogranicza stan zapalny. Zimny okład z lodu albo paczuszek z żelem (tzw. cold pack) należy zastosować od razu (jak najszybciej) po doświadczeniu urazu i kontynuować chłodzenie przez kilka dni. Okład trzymamy 15-20 minut, z dwu-, trzygodzinną przerwą. Im mniej czasu upłynęło od urazu, tym okłady należy robić częściej.
Compression (ucisk): po zimnym okładzie dobrze jest w miarę ciasno zabandażować kontuzjowany staw lub mięsień, nawijając bandaż w kierunku serca, by zapobiec obrzękowi.
Elevation (uniesienie): zaraz po urazie powinno się unieść kontuzjowaną kończynę powyżej poziomu serca, by zmniejszyć obrzęk.
Poczytaj również
Zobacz więcej na temat: bezpieczeństwo, kontuzje po urazie, Nordic Walking, sport i rekreacjaPodobne dyskusje na forum
Popularne
-
Seks po 50-tce i do końca życia
Czy przychodzi moment w życiu człowieka, że powinien powiedzieć - jestem za stary, za stara,...
-
Barcelona. Bus Turistic godny polecenia
Barcelona Bus Turistic poza sezonem kursuje na dwóch liniach czerwonej i niebieskiej. Latem...
-
Modna kobieta 60+. Jak się ubierać? Czego unikać?
Kobieta po sześćdziesiątce ma szansę z mody czerpać maksimum przyjemności, pod warunkiem, że...
-
Włosy kobiet dojrzałych. Fryzury, pielęgnacja
Dobrze dobrana fryzura może odjąć nawet 5 lat. No i jest dużo tańsza niż zabiegi medycyny...
-
Zasiłek dla bezrobotnych. Dla kogo? Ile? Jak długo? Jak szybko?
Co robić, kiedy nagle zostajemy bez pracy i bez żadnych dochodów? Nie panikować (łatwo...
- Seks. Zaburzenia erekcji
- Kobieta po 40-tce i jej strój. Co postarza? Co odmładza?
- Azalie doniczkowe. Jakie kupić, jak je pielęgnować?
- Polska Babcia i polski Dziadek XXI wieku. Nowy wizerunek
- Kwiaty w domu. Wielokrotne kwitnienie storczyka
- Renta rodzinna po żonie lub mężu
- Zioła. Warto stosować, ale zawsze po konsultacji z lekarzem
- Dobry wygląd bez sztucznej metryki
- Otyłość. Profilaktyka
- Osteoporoza. Profilaktyka
- Choroba Parkinsona to koniec samodzielności
- Ćwiczenia gimnastyczne w domu i w ogrodzie
- Alergie jesienne: pleśń, roztocza... i nie tylko
- System elektronicznej Weryfikacji Uprawnień Świadczeniobiorców
- Łagodny przerost gruczołu krokowego. Kiedy niezbędna jest wizyta u lekarza?