Żurawina, witamina C i dużo wody!

- Za zapalenia pęcherza moczowego odpowiada głównie pałeczka okrężnicy Escherichia coli, ale również inne bakterie jelitowe z rodzaju Staphylococcus i Enterococcus. U kobiet lokalizacja ujścia cewki moczowej w pobliżu pochwy i odbytnicy ułatwia zasiedlanie pęcherza przez bakterie obecne na skórze tej okolicy - mówi dr Stefan W. Czarniecki, urolog z Przychodni Specjalistycznej Prosen. Zakażenie rozwija się, gdy zostanie zachwiana równowaga pomiędzy ilością bakterii i ich aktywnością, a siłami obronnymi organizmu. Na infekcje układu moczowego narażone są przede wszystkim kobiety pomiędzy 20. a 50. rokiem życia,  aktywne seksualnie, ponieważ każdy stosunek płciowy niesie ze sobą ryzyko wprowadzenia patogenów (czynników chorobotwórczych) z cewki moczowej do pęcherza. Szacuje się, że z tego powodu 10 proc. młodych kobiet ma objawy występujące co najmniej raz w roku, natomiast 40-60 proc. kobiet przynajmniej raz w życiu miało zapalenie pęcherza moczowego.

Zwiększoną czujność, ze względu na zmiany hormonalne zachodzące w organizmie, powinny zachować także kobiety w ciąży, przechodzące klimakterium oraz stosujące tabletki antykoncepcyjne. - Do zapalenia pęcherza moczowego mogą się przyczynić także choroby ogólnoustrojowe, przede wszystkim cukrzyca, z powodu podwyższonego poziomu glukozy we krwi, a czasem także w moczu (glukoza jest doskonałą pożywką dla bakterii) - mówi specjalista. Warto podkreślić, że ryzyko zakażenia pęcherza moczowego wzrasta wraz z wiekiem i niejednokrotnie wiąże się z anatomicznymi nieprawidłowościami narządów układu moczowo-płciowego. U mężczyzn schorzenie najczęściej występuje po 50-60 roku życia i ma związek z łagodnym rozrostem gruczołu krokowego. Powiększony gruczoł uciska na przewody moczowe oraz pęcherz, utrudniając wydalanie moczu. Zalegający mocz może prowadzić do wystąpienia stanu zapalnego. Infekcjom dróg moczowych sprzyjają też kamienie znajdujące się zarówno w nerkach, jak i w pęcherzu.

Zapalenie układu moczowego: objawy

- Do najczęstszych objawów zapalenia pęcherza moczowego należą m.in.: bolesny częstomocz, nagłe parcie na pęcherz, uczucie pieczenia podczas i po zakończeniu oddawania moczu, zmętnienie moczu, który może być zabarwiony krwią i wydzielać nieprzyjemną woń. Ostrym infekcjom często towarzyszy gorączka. W każdym przypadku wystąpienia objawów zapalenia pęcherza należy bezzwłocznie zgłosić się do lekarza. Konieczna będzie również interwencja lekarza w przypadku nasilenia się dolegliwości, przy skłonności do ich nawracania, zawsze jeżeli wystąpi gorączka, wymioty lub bóle w okolicy lędźwiowej - mówi dr Czarniecki.

Nieleczone ostre zapalenie pęcherza moczowego może nieść ze sobą bardzo poważne powikłania, m.in. ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek (zakażenie miąższu nerki), roponercze, ropień nerki i ropień okołonerkowy, zakażenie uogólnione, tzw. urosepsa. - Zdarza się również, że ostry stan, nieleczony przejdzie w przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek, co może prowadzić w końcu do przewlekłej niewydolności nerek. Dlatego też niezwykle istotne jest wykonanie badania posiewu moczu zarówno w ostrej fazie infekcji w celu włączenia celowanej antybiotykoterapii, jak również kontrolnego posiewu po zakończeniu leczenia przeciwbakteryjnego ( 7 dni po ostatniej dawce antybiotyku) - mówi urolog.

Zapobieganie nawrotom ZUM

W zapobieganiu nawrotom infekcji istotne jest picie dużej ilości płynów oraz regularne oddawanie moczu, nawet gdy nie odczuwa się parcia, a od poprzedniej wizyty w toalecie upłynęło kilka godzin. Zaleca się też opróżnianie pęcherza moczowego przed snem oraz po stosunku płciowym. - Częste oddawanie moczu zmniejsza namnażanie bakterii w pęcherzu moczowym, a co za tym idzie zmniejsza ryzyko wystąpienia infekcji. Często pacjentki pytają czy mogą uprawiać seks w czasie zakażenia. Mogą, ale należy przy tym pamiętać o podstawowych zasadach higieny - mówi urolog.

Osoby ze skłonnościami do infekcji powinny przestrzegać kilku zasad. - Należy pić dużo płynów, w tym sok z jagód żurawiny, ponieważ działanie kwaśnego środowiska oraz bakteriostatyczne działanie tanin zawartych w żurawinie mogą odgrywać istotną rolę w profilaktyce infekcji układu moczowego - mówi dr Stefan Czarniecki. Ponadto zaleca się korzystanie z prysznica niż z kąpieli w wannie. - Do domowych metod o nieudokumentowanej skuteczności należą tzw. nasiadówki zarówno z nadmanganianu potasu jak i różnych naparów ziołowych. Metoda ta jest przede wszystkim obarczona dość dużym ryzykiem oparzenia, a efekt ulgi jaki pacjentki odczuwają po takim zabiegu, wynika wyłącznie z relaksacyjnego działania ciepła. Można go uzyskać stosując proste leki rozkurczowe ( no-spa) lub ciepły okład na dół brzucha i okolicę lędźwiową - mówi.

U osób z nawracającymi infekcjami dróg moczowych lekarz może zalecić stosowanie preparatów bakteriostatycznych (nitrofurantoiny lub sulfonamidów) przewlekle, w dawkach podtrzymujących, podawanych przed snem ( długi czas zalegania moczu w pęcherzu). U kobiet u których pojawienie się ostrych objawów infekcji pęcherza moczowego, ma związek z odbytym stosunkiem płciowym, można zastosować pojedynczą dawkę profilaktyczną leku bakteriostatycznego po każdym stosunku. Taka profilaktyka powinna jednak odbywać się pod kontrolą lekarza.