Szukajmy na etykietach krótkiej listy składników

Żywność ekologiczna - mięso, mleko i jego wyroby - jest zdrowsza niż żywność konwencjonalna. Jak te wnioski z badania przekładają się na nasze polskie realia, naszą dietę, żywność?

W Polsce rynek żywności ekologicznej dynamicznie się rozwija, konsumenci coraz częściej sięgają po produkty ekologiczne, postrzegając je jako lepsze, korzystnie wpływające na ich zdrowie, bardziej naturalne. Ale jest to nadal rynek młody i niszowy. Brak powszechnej dostępności tej żywności winduje ceny i zyski pośredników, co powoduje, że nie każdy może sobie pozwolić na zakup produktów ekologicznych. Na rynku eko jest też wciąż ograniczony asortyment produktów krajowych, co wynika m.in. z tego, że rodzimy sektor przetwórczy jest jeszcze bardzo słabo rozwinięty. To jednak powoli się zmienia i jest szansa, że za kilka lat mleko i inne produkty ekologiczne będą trafiały regularnie do polskich gospodarstw domowych, tak jak to ma miejsce w Austrii, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii czy krajach skandynawskich.

Czy jedzenie nieekologiczne nam szkodzi?

Patrząc na etykiety wielu współczesnych wytworów przemysłu spożywczego rodzą się obawy, czy takie produkty nadają się w ogóle do spożycia. Moc syntetycznych konserwantów, stabilizatorów, zagęszczaczy, barwników, substancji smakowo-zapachowych i innych dodatków wygląda groźnie. Wszystkie te substancje są dopuszczone do stosowania w żywności, jednak czy ich mnogość pozostaje bez negatywnego wpływu na nasz organizm? To coraz częściej budzi wątpliwości. Żywność ekologiczna wygląda ‘przyjaźniej’, bo nie tylko wiemy, w jakich warunkach żyła krowa, której mleko zostało wykorzystane do produkcji ekologicznego jogurtu, ale lista składników jogurtu jest krótka, zwięzła, zrozumiała i nie zobaczymy na niej żadnych syntetycznych substancji, bo ich wykorzystanie w przetwórstwie eko jest zabronione. A dodatkowo, jak pokazują nasze badania, możemy liczyć na to, że mleko wykorzystane do produkcji naszego jogurtu ma korzystny skład kwasów tłuszczowych i jest bogatsze w naturalne przeciwutleniacze.

Na żywność ma wpływ także środowisko. Czy uprawianie roślin i chów zwierząt w rejonach skażonych jest niebezpieczne dla naszego zdrowia? Ostatnio głośno było o ekologicznych jajach, które podobno zawierają szkodliwe substancje. W jakim stopniu przenikają one z żywności do organizmu?

Nie tylko uprawianie roślin i chów zwierząt w rejonach skażonych, ale samo przebywanie w tych rejonach jest niebezpieczne dla naszego zdrowia. Szkodliwe substancje wnikają do naszego organizmu zarówno bezpośrednio, jak i poprzez spożywane przez nas produkty. Wiele zanieczyszczeń kumuluje się w tkankach zwierząt, inne ulegają silnej akumulacji w roślinach (mam na myśli WWA - wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, powstające przede wszystkim w wyniku procesów niecałkowitego spalania węglowodorów (m.in. w spalinach samochodowych) wiele z nich ma udowodnione działanie rakotwórcze; dioksyny czy metale ciężkie). Zanieczyszczenia pochodzące ze środowiska mogą więc wpływać na jakość i bezpieczeństwo produktów żywnościowych. Jednak może się zdarzyć zarówno sytuacja, w której kury w chowie ekologicznym skubią zanieczyszczoną trawę, jak i taka, że koncentrat paszowy dla kur w chowie konwencjonalnym jest silnie zanieczyszczony.

Powinniśmy globalnie dbać o środowisko naturalne, korzystać z odnawialnych źródeł energii, stosować odpowiedzialną gospodarkę odpadami, ograniczać emisję z transportu i przemysłu, żeby uniknąć powyżej opisanych sytuacji. Sektor rolniczy sam generuje olbrzymie ilości zanieczyszczeń, jednak tu znowu rolnictwo ekologiczne wypada znacznie lepiej niż konwencjonalne i jego rozwój jest jednym z kierunków działania, które może przyczynić się do ograniczenia naszego wpływu na środowisko, a więc w konsekwencji na jakość trafiającej na nasz stół żywności.