Ważne, by lekarstwa były na miarę kieszeni

Choroba Parkinsona nazwę wzięła od nazwiska angielskiego lekarza Jamesa Parkinsona, który jako pierwszy dokładnie opisał jej objawy w 1817 roku.

To przewlekłe postępujące schorzenie mózgu, które dotyka najczęściej osoby po 65. roku życia (powyżej 65 r. życia -  1,5 proc. populacji). Według danych GUS, w Polsce żyje 13 697 642 osób po pięćdziesiątce. Ze zdiagnozowaną chorobą Parkinsona żyje 78 077, a ciężką, zaawansowaną postać choroby ma 15 615 Polaków. Przyczyny choroby nie są dokładnie znane. Wśród najczęstszych wymienia się uwarunkowania genetyczne czynniki toksyczne (endo- i egzogenne), neuroinfekcje, stres. Najbardziej charakterystycznym objawem jest zanik komórek istoty czarnej i spadek stężenia dopaminy do ok. 20 proc. wartości prawidłowych. 

U chorych pojawia się początkowo sztywność mięśni (charakterystyczna, przygarbiona sylwetka), spowolnienie ruchowe, drżenie kończyn w spoczynku.

- Prowadzą one do systematycznie narastającej niesprawności ruchowej, która w coraz większym stopniu ogranicza nie tylko zdolność pacjenta do pracy, ale również możliwość wykonywania codziennych czynności. W największym stopniu upośledzone są ruchy precyzyjne: choremu coraz większą trudność sprawia np. pisanie, zapinanie guzików, jedzenie - mówi prof. Andrzej Bogucki, przewodniczący Sekcji Schorzeń Pozapiramidowych Polskiego Towarzystwa Neurologicznego (PTN), Klinika Chorób Układu Pozapiramidowego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Z czasem, mogą pojawić się także częste upadki, zaburzenia mowy (mowa monotonna, słabo artykułowana, ściszona), chory miewa także zaparcia, nadmiernie się poci, może mieć trudności z trzymaniem moczu, skarżyć się na gorszą pamięć, spowolnienie myślenia, a także wahania nastroju.

Nie ma leku

- Choroba Parkinsona jest chorobą nieuleczalną, nie ma terapii, która powstrzymałaby jej rozwój. Stosowane leki i metody łagodzą jedynie jej objawy, dzięki czemu pacjent przez dłuższy czas może zachować sprawność ruchową i samodzielnie funkcjonować. Ten początkowy etap choroby, charakteryzujący się stosunkowo dużą efektywnością leczenia z zastosowaniem leków doustnych, nazywany jest czasami  „miodowym miesiącem” pacjentów z chorobą Parkinsona - tłumaczy prof. Bogucki. Postęp choroby powoduje, że z czasem leki już nie pomagają i chorzy w ciągu dnia są rozdarci między dwoma stanami. Pierwszy, tzw. stan wyłączenia, który objawia się bardzo ograniczoną sprawnością ruchową wynikającą ze spowolnienia i usztywnienia. Pacjent często nie może wstać z krzesła i zrobić kilku kroków, jest zdany na pomoc innych. W drugim stanie, mimo że leki częściowo łagodzą objawy choroby i sprawność ruchowa jest większa, często dołączają się bardzo intensywne ruchy mimowolne, określane jako dyskinezy pląsawicze. Chory może wówczas wykonywać bardzo intensywne ruchy, ale nie jest w stanie wykonywać ruchów celowych, potrzebnych przy zwykłych czynnościach życiowych. I także wymaga pomocy drugiej osoby.